NPO: 'Wij kosten maar 3,32 euro per maand.' Klopt dat? Absoluut niet

Goochelen met cijfers is ook propaganda

Het nieuwe kabinet wil meer hervormen bij en minder uitgeven aan de Publieke Omroep. Daar gaan de omroepbaasje van bibberen. En van bullshitten, zo blijkt uit ZELF ONDERZOEK DOEN.

Een tussendoortje omdat ik zin had om sommen te maken. Nee dat had ik niet, maar het moest. Omdat er nogal wat rekenvoorbeelden in staan, heb ik dit ONDERZOEKSRAPPORTJE in vier (tot zes) doorklikbare blokjes verdeeld, voor uw kijk- en luisterplezier:

1. Inleiding: Bedelen met een brave brandbrief

2. Berekeningen: slechts 3 euro en 32 cent per persoon per maand?

3. Werkelijke bedragen: de prijs van het Worst Case Scenario

4. Conclusies & Aanbevelingen

5. (Woke Bonus)

6. (Emotioneel Ondersteuningsdier)

Bedelen met een brave brandbrief

Vandaag hebben alle omroepen een keertje niet hun eigen personeel maar een pen bepoteld om een brandbriefje te schrijven. Minus Ongehoord Nederland, die bij navraag verklaren wel te zijn gevraagd maar niet te hebben ondertekend.

Het is ook niet echt een brandbrief. Het is een politiek geformuleerd pamfletje, in de zin dat de omroepen op kousenvoeten proberen om politiek Den Haag te paaien om toch vooral van hun poen af te blijven. Want niet alleen de formerende partijen willen het omroepbestel aanpakken, ook het huidige demissionaire kabinet stuurde via de aanbevelingen van de Commissie van Geel aan op onder meer inperking van de macht van de NPO en het terugbrengen van het aantal omroepen tot zes.

In hun brief schrijven de omroepen:

‘Wat is de waarde en de functie van de publieke omroep? Vragen die in Den Haag en in het land gesteld worden. Belangrijke vragen, want vrijwel niets is zo aan verandering onderhevig als het mediagedrag van de kijker, luisteraar en online gebruiker. Modernisering is nodig. Maar hoe en vooral: hoe snel? - dat is de vraag!“

Een zender eraf, bezuinigingen van miljoenen euro’s. Het zijn forse maatregelen, terwijl een sterke publieke omroep, zeker nu in tijden van polarisatie en misinformatie, van groot belang is.’

Voorzichtigheid is geboden op het Mediapark en dat leidt tot een brief met veel vraagtekens, want het staatsmediabedrijf ligt de laatste tijd nogal onder vuur wegens verschillende vormen van nepotisme en wangedrag op de werkvloer. Een voetje verkeerd zetten kan betekenen dat de opgehouden hand niet zo scheutig meer wordt gevuld.

Tussen alle ‘wij vragen het u af’-taal in vage bewoordingen valt één concreet bedrag op, in deze passage:

‘Of het nu gaat om journalistieke programma’s, films, dramaseries, belangwekkende documentaires of cultuur- en spelprogramma’s – de publieke omroep is er voor iedereen. Dat zorgt voor geïnformeerde burgers, gecontroleerde macht en voor gezamenlijke belevenissen. En dat voor 3,32 per maand.’

3 euro en 32 cent per persoon per maand?

Dat is helemaal niet zo veel! Volgens mijn gevoel moet dat veel hoger zijn. Even narekenen op het onderbuiktelraam, met de CBS inwonerteller bij de hand (meetpunt: 10 april rond het middaguur).

17.978.656 Nederlanders * 3,32 euro * 12 maanden = 716.269.655 euro en 4 cent.

Dat komt niet uit, want in hun eigen brief staat: ‘De overheid geeft jaarlijks circa 900 miljoen uit aan de publieke omroep.’ Zelfs dat klopt niet, want ik heb de Mediabegroting 2024 van het ministerie van OCW erbij gepakt (pdf) en die zegt: ‘Het totaal vastgestelde budget aan de landelijke publieke omroep voor 2024 […] bedraagt € 963,8 miljoen.’

Als je rekent met die 3,32 per maand zit daar, even de rekenmachine pakken, 963.800.000 minus 716.269.655 is maar liefst 247.530.345 euro lucht tussen. Een kwart miljard! Of, omgerekend naar Nederlanders: een tekort van 6.719.065 mensen die 3,32 euro per maand betalen. Dat is heel Vlaanderen plus Brussel die moeten bijleggen om op een maandbedrag van 3,32 te komen.

Andersom: 963,8 miljoen delen door bijna 18 miljoen Nederlanders is 53,61 euro per jaar. Delen door 12 is 4,47 euro per persoon per maand. Dat is ongeveer 35 procent meer dan de omroepen beweren in hun brief.

Zo wordt een klein terloops getalletje ineens een heel groot gat.

Als je coulant wilt zijn, en dat wil ik natuurlijk voor die megabelangrijke, supereerlijke en altijd objectieve NPO-journalisten, dan verrekenen we die 963,8 miljoen met de prognose van de inkomsten uit STER-advertenties, voordat we de som per Nederlander opnieuw maken. Uit voornoemde Mediabegroting 2024 blijkt dat de ontvangstenraming op 181 miljoen euro aan advertentie-inkomsten is gesteld.

Blijft over van die 964 miljoen: 782.800.000 euro. Minus 716.269.655 euro is 66.530.345, oftewel nog steeds een tekort van 1.669.938 mensen die 3,32 euro per maand betalen. Komt nog steeds niet uit. En het kan nog erger.

Het Worst Case Scenario

Als je niet zo coulant wilt zijn voor de diversiteitsdrammende, veelvliegende en werkvloer onveilig makende omroep-ambtenaren, moet je überhaupt niet met 18 miljoen Nederlanders rekenen. Want heel veel Nederlanders betalen helemaal nergens (meer) voor jonguh, zoals AOW’ers, werklozen en uitkeringsgerechtigden.

Als we het CBS mogen geloven - en die zijn ongetwijfeld beter met cijfertjes dan de NPO - dan telde Nederland in het vierde kwartaal van 2023 een werkzame beroepsbevolking van 9,8 miljoen mensen. Die mensen verdienen geld en betalen belasting en met dat belastinggeld wordt de NPO gefinancierd. Niet met het geld van die andere 8,2 miljoen netto-ontvangers (no offense, netto-ontvangers).

Dus als je nu die 963.800.000 euro budget deelt door 9,8 miljoen hardwerkende Nederlanders en die deeluitkomst weer door 12 deelt, dan kom je op:

98,35 / 12 ≈ 8 euro en 20 cent. Per maand. Tweeëneenhalf keer zo veel als de omroepen zelf beweren in hun brief. Dat is een te grote afwijking om objectief genoemd te kunnen worden, dit neigt naar emotionele oplichting.

Conclusies en Aanbevelingen

Met al deze berekeningen kunnen we dus tenminste vier conclusies trekken:

1. 3,32 euro per maand is flagrante onzin, het is tenminste ruim 4 euro en kan oplopen tot het dubbele als je met wat simpele variabelen schuift;

2. Kleine bedragen tellen op tot enorme verschillen;

3. In tijden van misinformatie kun je ook de NPO niet op hun mooie blauwe omroep-ogen vertrouwen;

4. Een beroep doen op je eigen objectiviteit betekent nog niet dat er geen subjectieve kleuring plaatsvindt.

De omroepen schrijven dat de NPO per persoon maar 3,32 per maand zou kosten. Dat is per definitie niet waar en evenmin klopt de wel erg gunstige afronding naar beneden tot 'slechts’ 900 miljoen euro die ze in hun brief noemen in plaats van de werkelijke Rijksbegroting van 963,8 miljoen.

Afhankelijk van de (objectieve) rekenmethode die je (subjectief) kunt kiezen, lopen de bedragen per persoon per maand uiteen van 4,47 tot bijna het dubbele.

Op jaarbasis gaat het verschil van 39,84 via 53,64 tot bijna 100 euro, afhankelijk van de vraag wie eigenlijk precies voor de NPO betalen.

En hoe schattig en aaibaar 3,32 per maand ook klinkt, of zelfs hoe weinig 4,47 nog steeds is (je Netflix-abo is immers duurder): we hebben het toch nog altijd over bijna een miljard euro per jaar, bijna net zo veel als de hele Koninklijke Nederlandse Marine in 2024.

Dat komt neer op 2.640.548 miljoen euro per dag, of: 18,5 miljoen per week, of: bijna 82.000.000 euro per maand en dat klinkt ook alweer heel anders dan een kop koffie van drie piek per maand.

Ergo, er is vaak meer dan één weg naar meer dan één waarheid en dat, lieve mensen, is wat ze bij de NPO zelf niet zo goed lijken te beseffen: dat de rotsvaste overtuiging van hun eigen objectiviteit een bredere blik met meer invalshoeken juist vertroebelt.

En in die bredere blik hoort absoluut de vraag: kan dat taxpoetcrematorium in Hilversum nou echt niet met een beetje minder toe?

Bonus Woke: De (volgorde van) prioriteiten van de NPO

Emotional Support Animal