Vrijheid, wappies en een foto van mijn hond - Nijmans Nieuwsbriefje - Editie #6
Hoe een stuk in nota bene de Groene Amsterdammer me een vrije middag opleverde, waarin ik zomaar ging autorijden, mijn gedachten verzamelde en in mijn QR-loze stamkroeg een biertje dronk, en deze nieuwsbrief schreef.
Sinds het jaar 2000 ga ik ieder jaar naar een of meerdere festivals. Althans, totdat corona langdurig op de pauzeknop ramde. Pinkpop, Lowlands, Rock Werchter met vrienden, en ooit ging ik ook voor Muziek.nl overal heen - Bospop, Dauwpop en zelfs dat festival van Bløf in Zeeland, Concert At Sea.
De eerste edities van Pinkpop en het Belgische Werchter waren een ogenschijnlijk ongereguleerde chaos. Te veel toiletten op de ene plek, te weinig op de andere. Campings die in moerassen veranderden na een regenbuitje, geen enkele variatie in voedsel en altijd lange rijen bij de muntjesmachines.
In de loop der jaren zag je die crowd control verbeteren. Toiletten werden schoner (Lowlands heeft zelfs louter porseleinen potten), muntenmachines werden beter over het terrein verdeeld en vooral de looproutes tussen podia werden logischer gemaakt en beter op het blokkenschema aangepast. Dienstverlening, die vanuit een consumentenperspectief tot een betere festivalervaring leidt. Tegelijkertijd werd daarmee ook langzaam de vrijblijvendheid van zo’n festivalweekend langzaam ingekaderd.
Bijna onmerkbaar maakte de veilige anarchie van jezelf helemaal laten gaan binnen de kaders van een omheind festivalterrein waar de ergste dingen die je konden overkomen een door Polen of Roemenen leeggeroofde tent (zeldzaam), een verloren portemonnee (iets minder zeldzaam) of een enorme kater (absoluut niet zeldzaam), plaats voor gereguleerde vrijheid. Dat ging gepaard met andere, significante ontwikkelingen die de vrijzinnigheid erodeerden.
Festivals tegen de ‘verkeerde mening’
Op Lowlands ging de festivaldirectie steeds luider tekeer tegen “verkeerde” politieke opvattingen: VVD’er Halbe Zijlstra was niet welkom, en Eric van Eerdenburg had eigenlijk liever ook geen PVV-stemmers op zijn terrein. Okee dan. Ik was VVD’er noch PVV’er, maar koesterde destijds tegen geen van die partijen of hun opvattingen veel antipathie (inmiddels wel tegen de vvd) en de dwingende houding van iemand voor wiens festival ik schreeuwend veel geld neerlegde om er bij te mogen zijn, gaven me een onprettig gevoel.
Vervolgens kwam Lowlands ook nog eens met een snelrechtstraat. Het festival was notoir als ook zeer feestelijk bekend als een festival met een torenhoge drugsconsumptie, en dan niet alleen een beetje blowen maar met name speed, XTC en cocaïne om de lange dance-nachten door te komen, maar probeerde naar buiten toe - net als alle andere van drugs doordesemde dancefestivals - altijd een schijn op te houden dat er weinig gebruik was, en een streng beleid tegen die “paar gebruikers” op zo’n weekend.
De snelrechtstraat die deze schijn moest helpen bewaken, betekende in de praktijk dat je kon worden staande gehouden bij de ingang als je verdacht werd van drugsbezit en meegenomen werd naar een kunststof keet waar je soms tot op je onderbroek moest uitkleden. Als er drugs werden aangetroffen in wettelijk ontoelaatbare hoeveelheden (dus een handjevol pillen, of meer dan een gram poedervormige harddrugs), kreeg je de keus om ter plekke schuld te bekennen en met een (forse) boete je straf af te kopen, of van het festival verwijderd te worden en alsnog voor een rechter te komen. Bijna iedereen die gepakt werd, tekende uiteraard ter plekke - zonder advocaat of ander juridisch advies. Want anders kon je naar huis. Wellicht begrijpelijk vanuit het oogpunt van Lowlands, maar desalniettemin een bijzonder onprettig dwangmiddel.
Erger nog was het dat toenmalig mediapartner NRC Handelsblad een juichend verhaal schreef over het ‘drugsvrije festival’, zonder een woord van kritiek (laat staan schande) over de juridisch dubieuze methoden die Eric van Eigenrechterburg hanteerde. Bovendien hielp het geen zier: de Bravo, X-Ray en 24-uurstent stonden nog steeds vier nachten op rij vol met doorgesnoven stuiterballen en ogen als schoteltjes. Voordat u denkt dat ik roomser ben dan de paus: ik was tijdens mijn laatste paar Lowlandsjaren ook niet vies van een lik MDMA of een halfje XTC om een technofeestje door te kunnen trekken tot zonsopkomst.
Laptoptas vol pillen op een gastenterras vol coke
Sterker nog, ik ben wel eens met een stuk of twintig pillen in mijn laptoptas door de persingang naar binnen gewandeld, in een van de jaren dat ik met een perskaart voor Muziek.nl schreef. Dat was tevens de laatste keer dat ik een perskaart kréég van marketingmanager Bente Bollmann. Want in dat weekend schreef ik uitgebreid over die snelrechtstraat, dat het Lowlandspubliek nog steeds iedere nacht zo strak als de botoxbek van John de Mol stond en dat op het gastenterras de cokesporen op ieder toilet terug te vinden zijn. Helaas is mijn relaas zo snel niet terug te vinden, hier nog wel een later stukje van M. Hemelrijk op GS over de onrechtmatigheid van dit systeem.
(Enkele jaren later ging ik met Hans Teeuwen mee toen die op Lowlands optrad en had ik backstagebandjes voor werkelijk all areas, inclusief gratis eten en drinken. Het was 2016, Yuri van Gelder “trad op” na zijn heenzending van de Olympische Spelen en de avond eindigde in de tourbus van The Eagles of Death Metal, waar zanger Jesse Hughes zijn hele Bataclan-getuigenis tot in details over de geur van bloed in de lucht uit de doeken deed, maar de licht verbeten verbazing op het gelaat van Bente Bollmann toen ie me backstage achter het hoofdpodium van de Alpha zag staan, doet me tussen alle bizarre herinneringen aan die dag ook nog steeds grijnzen. Maar deze opschepperij even terzijde.)
Sinds de ‘verbanning’ van Lowlands voor het eerlijk opschrijven van wat ik met eigen ogen had gezien, wilde ik zelf geen kaartje meer kopen voor een festival dat door deug, doorgeslagen publieksgeleiding en hypocrisie over drugs door mijn mand was gevallen. We gingen vanaf toen - het was 2013 - weer naar Rock Werchter. Lekker rommelig, lekker Belgisch, lekker gemeenschappelijk festival waar de scouting en lokale klaverjasvereniging hun clubkas spekken met de straatverkoop van bekertjes kriek, smoskes of eieren met spek.
Ook daar waren sinds het laatste bezoek de nodige verbeteringen doorgevoerd. Schonere wc’s (en dat mocht ook wel), een frisser terrein, meer locaties voor munten-, bier- en voedselverkoop en de keuze om niet meer per se in een zompig weiland te staan, maar tegen bescheiden bijbetaling op een camping die festivalwaardig bleef (modder, lauwe douches en duur eten), maar mij en m’n inmiddels ook wat oudere (en meer koopkrachtig geworden) vrienden toch net iets meer luxe boden.
Helaas: ook Rock Werchter ging het publiek steeds beter mennen en ineens was daar het polsbandje met een RFID-chip er in. Kon je - hoe gezellig - bij Foursquare- en Facebookpalen mee inchecken op je sociale media, maar het hielp de organisatie ook met het uitmeten van looproutes. Toen een vriendin en ik het plastic kaartje van ons bandje verwijderden wegens we zijn geen geoormerkte koeien, bleek daarmee de geldigheid van het bandje óók te vervallen. We moesten lullen als brugman om nieuwe te krijgen, en mij restte niets anders dan achteraf een ingezonden brief aan een Belgische krant (De Morgen, mediapartner van RW) te richten om mijn beklag te doen:
Chips in festivalbandjes onder vuur: "Wat met privacy?" | De Morgen — www.demorgen.be
Bart Nijman van de Nederlandse weblog GeenStijl schrijft aan de organisatie van Rock Werchter een open brief over het gebruik van RFID-chips
Enerzijds moet ik eerlijk zijn dat dergelijk controlegedrag wél leidde tot nog betere logistiek. Een jaar later was het terrein omgebouwd en hoe vol het ook was, nergens was het ooit té druk om een zak fritten, een Juupke of een broodje mexicano ketchup te bemachtigen, of na consumptie weer te retourneren zonder het snel stijgende ongeduld van de hard groeiende aandrang. Kommersjeele klantenservice, gedigitaliseerd op een festival in wat niet eens een echt land is. Niks om je echt zorgen over te maken, en toch voelde het allemaal niet lekker.
Komen we bij de aanleiding van deze terugblik
Ik moest aan dit alles terugdenken toen ik vandaag in de Groene Amsterdammer het verhaal las over Nadia Duinker (35, Insta), een eigenzinnige linkse horeca-hippie die onder meer het Amsterdamse café Roest bestierde, dat min of meer grenst aan het redactiegebouw van De Volkskrant en aanverwante DPG-titels, en aan de overkant van het spoor van Pakhuis de Zwijger, waar tussen de vele domlinkse debatjes over huidskleur en identiteitspolitiek óók vaak over (digitale) privacy en individuele rechten wordt gesproken.
Duinker is door corona hard getroffen. Zowel in haar ondernemerschap, als in haar vertrouwen in de overheid én de media. Dat heeft er mede voor gezorgd dat ze het konijnenhol van Willem Engel, Forum voor Democratie en de complotten over het WEF, Bill Gates en vooropgezette onderdrukking van alle vrije volkeren in is gezogen. Het is makkelijk, en tevens niet geheel onterecht, om haar en haar moederhart als ‘wappie’ te bestempelen. Maar dat doet Olivier van Beemen in deze reportage in de De Groene niet:
Omdat de schrijver van de reportage deze vrouw (relatief) goed kent, zie screenshot hierboven, wordt ze niet zonder meer afgeserveerd. Dat is op zich al bijzonder in een tijd dat de onwil om een vaccin te nemen of een gevoel van afgrijzen bij een QR-samenleving je onmiddellijk het predikaat “wappie” opleveren - zeker bij progressieve media, maar laat ik hier ook maar eens hardop schrijven dat ik vind dat mijn eigen GeenStijl soms (maar niet altijd) ook té snel en té stevig naar dat stempel heeft gegrepen om op mensen te plakken. Mensen die bijvoorbeeld misschien wel rare dingen riepen op het Museumplein, maar daarvoor écht geen politiepaarden en waterwerpers over zich heen hadden hoeven krijgen. Mensen die met een beetje geduld en begrip tegemoet hadden kunnen worden getreden, in plaats van met (politie) geweld en (sociale) tribunalen.
Enkele citaten van deze vrouw raakten me, omdat ze over individuele vrijheid gaan. Nou is de kleinste minderheid altijd al het meest ondergeschoven kindje geweest in elke discussie over (vermeend) verdrukte minderheden, maar in dit betoog komt het contrast wel heel sterk naar voren. Omdat de journalist die het verhaal maakt eerlijk openbaart dat hij de vrouw over wie hij schrijft persoonlijk kent, en haar horeca-bedrijven ook, blijft er ruimte over voor een hap zuurstof in wat normaal gezien al heel snel een dwingend moralistisch verhaal wordt dat geschreven wordt binnen de veel te strak afgestelde kaders van de groepsdruk die rond de Chinese supergriep is ontstaan.
“Bij grote thema’s met een onzichtbare vijand, zoals terreur, klimaat en corona, lijkt slechts één enkel narratief te worden geaccepteerd en de bestrijding ervan is steeds vaker in handen van globalistische organisaties met een onverkozen leiding. Dat gaat gepaard met vergaande inbreuk op onze privacy, grondrechten en vrijheden.”
Nou, niet oneens. Ik bedoel niet: Het WEF zit er achter!!1!!, maar de EU is toch zeker een organisatie met een democratisch dubieus mandaat. Om over het IMF maar te zwijgen. Met deze quote ben ik het sowieso volledig eens, zeker met de tweede zin:
“Elke keer zijn journalisten op zoek naar mogelijke verbanden tussen coronasceptici en extreemrechts. Jullie zijn een waakhond van de overheid, niet van het volk."
Ter verduidelijking: ik geloof niet dat er een groter of kwaadaardig complot achter de coronamaatregelen schuil gaat, waarbij Klaus Schwab en Bill Gates samen met Joe Biden en Ursula von der Leyen handenwringend nadenken over het knechten van vrije burgers tot digitaal geoormerkte slaven van het grootkapitaal, het globalisme en de klimaatwetten. Zo’n grotesk complot zou zelfs in een James Bond-film uit de jaren zeventig een bespottelijk scenario zijn, maar ook zonder sarcasme kun je rustig stellen dat óók de kosmopolitische elite niet slim, berekenend of zelfs maar almachtig genoeg is om dit soort ‘plannetjes’ uit te voeren.
Jezuscomplexen en personen zonder persoonlijkheid
Wel twijfel ik aan hun individuele intenties en overtuigingen. Bill Gates heeft een Jezuscomplex, die wil de hele wereld genezen (van ziektes, en van zichzelf). Klaus Schwab is zo’n ouwe Duitse Ewige Wiedergutmacher, hetzelfde type als de eveneens vervelend drammerige George Soros. Joe Biden, die nauwelijks nog in leven is, heeft PTSS van vier jaar Trump en Ursula von der Leyen was een matig politica in Duitsland met een corruptieschandaal op haar naam, dus die heeft (behalve een enorm gebrek aan persoonlijkheid) een ongezonde geldingsdrang - maar niet de cognitieve capaciteiten om kwaadaardigheid tot een fysiek risico te verheffen.
Desalniettemin komt het de EU wel héél gelegen om de pandemie in opportunisme om te zetten en van corona een kans te maken: een kans op hechtere eenwording, een kans op Europese paspoorten, een kans op de invoering van een “Europese digitale identiteit”. En dat zijn geen complotten, dat zijn feiten die je zelf kunt nalezen in plannen en wetsvoorstellen van de EU.
In de reguliere media lees je weinig tot niets kritisch over voornoemde personen, of hun plannen. Bill Gates geneest malaria, daar kun je niet tegen zijn toch? Joe Biden is geen Donald Trump, kan het de media verder schelen dat het een seniele systeembejaarde is in een tijd dat elk maatschappelijk onderwerp een referendum over Trumpisme is? Als in: ‘Als hij voor is, ben ik tegen’. Biden was nota bene zelf nog anti-vaccins toen Trump ze aanbeval.
Von der Leyen is misschien niet bijzonder, maar ze staat in het aura van Angela Merkel en die is breed geliefd. Klaus Schwab, die kennen ze verder niet - maar dat komt omdat ie ook niet veel meer is dan de kelner van het grootkapitaal, en in die hoedanigheid hooguit een beetje te vol van zichzelf.
Een zelfgenoegzaam planeetje
Maar dan heb ik Frans Timmermans nog niet genoemd. Frenske was als Nederlands parlementariër al onuitstaanbaar arrogant, als minister van Buitenlandse Zaken niet te harden en toen wilde hij ook nog voorzitter van de Europese Commissie worden. Die baan kreeg hij niet (want dat is Ursula), maar om hem te troosten verzonnen ze een gloednieuwe functie (Klimaatpaus), waarin hij zonder enig democratisch proces in benoemd werd, en waarvoor een astronomisch budget werd vrijgemaakt zonder dat er een concreet plan met democratisch bepaalde doelen aan gekoppeld werd. Sindsdien, als je Timmermans in beeld ziet, is het alsof je naar een klein, maar zeer zelfgenoegzaam planeetje kijkt dat elliptische baantjes door zijn eigen universum draait.
Zijn eindtijdretoriek over het klimaat is die van een profeet die de laatste zondvloed aankondigt en als ik hem hoor, dan begrijp ik Duinker als ze claimt dat een steeds strakker afgestelde moraal, opgelegd door een steeds kleiner wordende groep mensen, in toenemende mate bepaalt hoe ver je bewegingsvrijheid nog mag reiken, op welke gronden en vooral: volgens welke moraal.
“Duinker, die bij aanvang van de coronacrisis nog hoopte dat de klimaatdoelen eindelijk gehaald zouden worden, is ook op dit vlak aan het twijfelen geslagen. Ze vreest dat het kan leiden tot een persoonlijk CO2-gebonden budget of een klimaatlockdown."
Die wordt niet alleen door politici bepaald, ook de Nederlandse media verliezen met de dag meer pluriformiteit aan de verziekte “progressieve” bedrijfscultuur van de NPO of de benepen Belgische uitgeversmoraal, waar bijna alle Nederlandse kranten inmiddels onder vallen.
Nogmaals, ik geloof op geen enkele manier dat hier een groots, sinister wereldcomplot achter schuil gaat. Het is een samenloop van feitelijke, reëele factoren: een pandemie van een virus dat we endemisch moeten zien te maken, overconsumptie die door globalisering te veel overhelt in welvaartsverdeling, waardoor de armen en kansarmen onvermijdelijk onze kant op schuiven (mede dankzij de modernisering van mobiliteit) en een teloorgang van flora en fauna op een overbevolkte planeet.
Maar die moraal waar zij aan refereert, die lees ik, zie ik en voel ik ook overal. De progressieve moraal, de als onweerlegbare waarheid gedeponeerde voorspelling dat de mensheid vergaat, als “we” niet ingrijpen in het klimaat.
Dit schreef ik recent zelf nog in een belangwekkend, zwaarwegend en uiteraard ontzettend belangrijk essay stukkie op GeenStijl (mag dat, jezelf citeren in je eigen nieuwsbrief?):
Prachtig systeem hoor, die neoliberale marktwerking in het aan de Rijksoverheid gegunde geweldsmonopolie. De Staat is te groot geworden om te falen en wie daaraan waagt te twijfelen, krijgt de wapenstok in de nek. De markt verwerpt op zijn beurt alle morele verantwoordelijkheid, tenzij die via de zondige zedenleer van duurzaamheid, diversiteit en inclusiviteit op de consument kan worden afgewenteld. En de individuele burger, die krijgt de rekening gepresenteerd.
Je ziet nu al wat die moraal doet met de rechten van de kleinste minderheid: geen vaccin, is geen QR-code. Geen QR-code, is geen toegang tot kroeg of bioscoop, of andere neringen van ondernemers die niet zelf mogen bepalen of ze überhaupt open of dicht zijn, terwijl al lang is aangetoond dat besmettingen in de kleine horeca, laat staan in bioscopen of winkels, niet of nauwelijks voorkomt.
Lees dan vervolgens nog eens de zeer vergaande voornemens (zonder helder concreet beleidsplan, laat staan veel democratische zeggenschap) ten aanzien van het klimaat. De werkelijke wens om een “digitale Europese identiteit” te creëeren waarmee je zowel een vliegtuig kunt boarden als moet kunnen inloggen op Facebook, waar QR-codes in staan die - zoals consultants al openlijk aan overheden hebben geadviseerd - persoonlijke medische gegevens in opgeslagen staan. En vraag je dan af hoe zulke goedbedoelde, niet uit complotten geboren voornemens niet zullen eindigen in een systeem van digitale triage op vrijheden, gekoppeld aan vaccins, onderliggend lijden of - jawel - je CO2-consumptie? Ik zie niet hoe dat niet zal gebeuren. Dat is niet sinister, dat is extrapolatie van een zichtbare escalatie.
‘Schat, ik kan niet dicht’
De barvrouw van mijn eigen Amsterdamse stamkroeg (waar ik zonder QR-code binnen mag, anders ging ik niet, en waar ik nu deze nieuwsbrief schrijf onder het genot van een La Chouffe en een tosti) vertelde me vorige week over de huidige avondlockdown:
“Het kost me meer geld om open te zijn dan om de boel te dicht te houden. Ik ben een avondkroeg, geen lunchcafé. Mijn klandizie komt pas ná vijven. Maar ik kán niet dicht, want er zitten hier iedere dag mensen in mijn kroeg die nergens heen kunnen. Die psychisch lijden. Eenzaam zijn, of oud. Die niet vervelend zijn, maar wel een drankje nodig hebben om de dag door te komen. Moet ik die dan op straat laten staan? Dus ik ben van zes, naar zeven dagen per week open gegaan. Het levert mij niks op. Maar hun wel, schat. Hún wel”.
Ze knikte daarbij toevallig net naar die ene ouwe zuiplap die soms wél vervelend is en die net van zijn jenevertje slobberde zonder het glas aan te raken omdat zijn Korsakov-handen anders het hele kelkje om zouden kukelen. Maar: moet je die dan buiten laten staan?
Ik denk dat het moeilijk te ontkennen is dat crowd control een noodzaak is geworden. Op de wegen, tegen files. In het OV, om drukte te spreiden. Om grote groepen opeengehoopte mensen te voorkomen tijdens een pandemie. Maar met het voortschrijden van de techniek enerzijds, het afbrokkelen van de democratie anderzijds (omdat die aan steeds minder mensen van een steeds verder uitdijende moloch wordt “toevertrouwd”) en de soms serieus beklemmende moraal van de mainstream media, de politieke elites en de populairste opiniemakers, die tot in spelshows hun Spiel mogen uitvouwen - hallo Maarten van Rossem in De Slimste Mens.
Zonder open debat geen gratie
Bepaalde onderwerpen zijn van het allerhoogste belang. Het klimaat. Wereldwijde armoedebestrijding. Voedselvoorziening. Vluchtelingen voor oorlog en ellende. Maar al die onderwerpen zijn aan steeds benauwder wordende kaders onderwerpen. Kaders die niet meer bestaan bij de gratie van open debat, maar bij het snelle oordeel van de massa. Een massa die van bovenaf te horen krijgt wat de spelregels zijn - voor klimaat, voor corona, over culturele verschillen tussen liberale westerse landen en achterlijke religieuze repressie. Over Zwart (met een hoofdletter) versus wit (met een kleine letter). Over vergelijkingen die je alleen mag maken als je aan de ‘goede kant’ staat, waarbij je zelf geen zeggenschap krijgt over de vraag of je aan de goede kant staat of niet.
De supersnelrechtstraat staat tegenwoordig niet op Lowlands, maar in de (sociale) media: als je gepakt wordt met de verkeerde mening, nemen ze je inspraak af door het label WAPPIE op je persoon te stempelen. Je mag blijven praten, maar je ligt wel uit de kring. Maar de (intrinsieke, diepgewortelde) wens om te willen vasthouden aan je individuele vrijheden, betekent niet automatisch dat je niet meer bij de groep wil horen of geen onderdeel meer van de samenleving uitmaakt.
En misleid worden door valse profeten, betekent al helemaal niet automatisch dat je gek bent. Want dan is iedereen die in Frans Timmermans gelooft het ook.
Nadia Duinker is het beu, en verhuist binnenkort naar Portugal. Toevallig zijn mijn vrouw en ik dat ook van plan. Of is dat ook al geen toeval!!1?
WiJ GaAn EmiGrEren!!1! 🚜🇱🇺😠 - Editie #2 | Revue — www.getrevue.co WiJ GaAn EmiGrEren!!1! 🚜🇱🇺😠 - Hoe komen jullie nou zo bij Portugal?
Hier, om je weer wat op te fleuren
Omdat er naar gevraagd werd…
Je kan betaald lid worden van deze nieuwsbrief. Is een ingebouwde functie van dit platformpje, maar: alleen per credicard. Nou kreeg ik van enkele mensen mail of ze ook op andere manier konden bijdragen. Niet alleen is dat mogelijk, het wordt ook meer dan hogelijk gewaardeerd. Alternatieven voor lid worden via Stripe, zijn directe donaties op NL79 BUNQ 2066 5164 22 t.n.v Bart Nijman, of via de link hieronder:
Donatielinkje naar Bunq-pagina — bunq.me
Volg deze link om eenmalig te doneren aan Nijmans Nieuwsbriefje