On the road, in de verkeerde richting
Ondanks uw gemengde gevoelens waag ik me nogmaals aan een dagboek. Of een road book, want we zijn op reis. Nee: op een missie!
Hoewel een nooit bezochte stad zien opdoemen, een niet eerder aanschouwd natuurschoon doorkruisen of een historische locatie aandoen op zichzelf nooit een gesel is, verbleekt mijn interesse in bestemmingen bij de liefde voor de beweging over de wegen daarlangs of erheen. Eindpunten zijn hinderlijke onderbrekingen want de lust voor lange road trips wordt gedreven door het onderweg zijn, het rijden zelf, de rustgevende ruis van de banden op het asfalt en het sonore ronken van een motor in het vooronder, afgewisseld met het fluiten en blazen van de wind langs buitenspiegels en ruitenwissers. Altijd dezelfde geluiden, in steeds een andere symfonie, die een malend hoofd met steeds meer stilte vullen des te langer de reis duurt. Het is de enige manier waarop ontspanning mij vindt zonder ernaar te hoeven zoeken.
Op de talloze retourtjes tussen Nederland en Portugal die ik in recente jaren reed, fantaseerde ik soms onbedoeld over met welke geweldige openingszin het boek dat ik nooit zal schrijven zou beginnen. Woorden die een lezer willen doen instappen, zogezegd en hoppa daar verzuipt het boek al in een cliché voor het geschreven is, maar ik rij dan ook niet voor de ontspanning van anderen en in wezen naar niets bijzonders bovendien. “With the coming of Dean Moriarty began the part of my life you could call my life on the road”, opende Jack Kerouac maar ik leef geen life on the road, ik beweeg slechts af en toe over wat langere afstanden tussen twee punten en zonder te hoeven liften.
Maandagmorgen, bananenbrood en testbeeld
Een onmiddellijk verslavende opening zoals in Hunter S. Thompsons Fear and Loathing in Las Vegas - “We were somewhere around Barstow on the edge of the desert when the drugs began to take hold” - is nog veel verder bezijden de waarheid. Want we stapten op een bewolkte maandagmorgen na een kop koffie en een plak zelfgebakken bananenbrood zo rond half tien onder de carport in een degelijke diesel en rolden het heuveltje af waar ons huis op is gebouwd, met zo’n zes uur aan tamelijk saaie tolwegkilometers voor ons, richting de eerste tussenbestemming nabij Porto.
Het enige omineuze aan zo’n onwetenswaardige opening is de naargeestige eindbestemming: Nederland, die verkrampte ravage van bureaucratisch modeldenken waar Sigrid Kaag het vaste testbeeld is op de Staatsomroep, stikstof het vasteland verstikt en zelfs het oude vissersvolk door wraakzuchtig progressieve windmolens uit de Noordzee verbannen wordt.
Maar goed, de hond is mee op reis, wie weet doet die nog iets aandoenlijk en onvoorspelbaar honderigs. Het is daarnaast ook in Portugal momenteel regenachtig, grijs en fris dus het acclimatiseren is alvast begonnen. We rijden langs het ravijn van de wijnranken en noemen het alsnog een vakantie.
Lorem Ipsum Zero Sum Dolor VI VI
Na zo’n zeshonderd zorgeloze kilometers (één tankstop met een “broodje gezond” van de pomp, nul lifters bang gemaakt en nergens een vervaarlijk stukje bat country doorkruist), slaan we ons kamp voor de eerste nacht op bij Arie Pos, met wie we een gezamenlijke vriendschap met Arthur van Amerongen delen. Even online bijlezen leert dat Sigrid Kaag inderdaad wederom het NPO Testbeeld is hedenavond te Nederlanden, alwaar ze ook al het nieuwe Lorem Ipsum* van de kranten is: een tot het laatst bewaard hoekje voor de voorpagina, omdat het zo’n vroom vullertje is. Zoals War Child ook nooit advertenties inkoopt, hun bannertjes hebben kranten in diverse formaten op de plank liggen om gaatjes op pagina’s mee te stopperen, zoals dat heet.
Ging Kaag des weekends nog los op “conservatisme” en online retoriek als bron van alle vermeende vrouwenhaat (hallo? Testrijder van dameskandidaat-Kamerleden Frans van Drimmelen, iemand? Serieverwekker en abortusdwinger Pechtold, anders? Nee?), hedenmaandag is de belofte dat D66 de democratie barmhartig terzijde zal schuiven ten faveure van het klimaat. Hoe Kaag daar over denkt, mag ze bij Op1 duiden.
De tragiek van de postdemocratische samenleving is: zulks werkt natuurlijk wel. Ongeacht hoe negatief de (online) reacties zijn op Kaag, en ongeacht hoe volkomen terecht die diepgevoelde en breed geëtaleerde antipathie jegens het secreet der schijnheiligheid ook is: meer media exposure staat gelijk aan meer zetels. Er is niet zoiets als slechte publiciteit, predikt immers de bijbel van de Amerikaanse marketeersreligie waar D66 zich al jaren op verlaat. Meer aandacht, meer herkenning, meer stemmen.
Dat het allemaal lege stemmen zijn, van mensen die moreel geappelleerd zijn door lege kwoots over “vrouwenhaat”, de platte mestkar van de hetze tegen agrarische familiebedrijven waar al die confectiepakdragers graag op willen springen, of de bespottelijke belofte dat Sieg voor een stikstofvrije natie zal zorgen, dat doet er niet toe. Kwantiteit is de enige graadmeter van het kieshokje, kwaliteit een politieke keuze waar geen enkele winnaar zich daarna nog toe geroepen voelt. Reken u niet rijk op de peilingen, BBB zal heus uit het niets floreren, maar D66 niet half zo klein worden als velen verlangen.
Tijd om de treurnis van die gedachte te verdrinken met een duchtige Douro, kauwend op een met Portugese precisie gegaarde picanha. Aan de rand van het wijnravijn groeien de mooiste medronho-aardbeitjes en het bleef derhalve niet lang onrustig in Cete, want aguardente maakt snel droezelig.
Dinsdag, Guernica net niet gered
De volgende ochtend zetten we met mistige koppies van het maandagbacchanaal, een tank verse diesel en een post-alcoholische vetzucht het kompas op Baskendorp Guernica, beroemd van het door Franco verordende fascistische Duits/Italiaanse bombardement maar vooral vanwege Pablo Picasso, omdat zelfs deze schilder niet meer veilig is voor het overschilderen van de geschiedenis door het neo-fascisme van woke en wij derhalve een statement willen maken door de plaats te bezoeken en misschien even vijf minuten een kruispunt te bezetten, of zo.
We redden deze dag uiteindelijk niet de kunsten, noch belemmeren we anderen hun pad, want we strandden vóór we het Picassoplaatsje bereiken in een hondvriendelijk hotel in Bilbao waar een frisse Rioja de kater verlicht, bistro-burgers de vetzucht stillen en we vlak voor het slapen gaan toch nog even de groeiende arrogantie van het Nederlandse wanbestuur verwoord horen worden door wie anders dan Pieter Omtzigt in goddomme alwéér een Toeslagendebat, waar topcrimineel Mark Rutte weigerde aanwezig te zijn. Ongeacht wat de PS23 volgende week brengen, you guys are so fucked. Na een jaar op veilige afstand hebben we echt geen twijfel meer: Nederland is zo ongelofelijk benauwd geworden dat we eigenlijk liever omkeren dan erheen te rijden. Maar we zijn op een missie, dus we moeten door.
Woensdag, internationale vrouwendag - ook dat nog
Het is rond half tien in de avond wanneer ik een paar flinke lappen eerder opgetekend gezwatel uit dit reisverslag wegsnoei, eigenlijk vanuit het voornemen om de hele entry te prullenbakken omdat ik ‘m toch alleen maar schrijf om de zelfopgelegde ban van iedere tien dagen een Nieuwsbriefje niet te hoeven doorbreken. Want zou het u echt opvallen als er vandaag niks in de post geploft was? En bent u überhaupt wel tot hier gekomen, op een reis waarop weinig gebeurt omdat je op mijn liefde voor autorijden geen spanningsboog kunt bouwen - zolang ik nergens tegenaan rijdt althans?
Nou u heeft geluk als u toch doorlas, want reden we in de fuik van een toch minstens half waardige anekdote. Mijn vrouw, jarig op deze tragische dag om jarig op te zijn, boekte naar zij dacht een rustig, afgelegen en gezellig studiootje in de Dordogne om haar verjaardagsavond te besteden. Blijkt het onderkomen onderdeel uit te maken van een soort Montessoriwoning waarin een jong gezin met schreeuwende scharrelkinderen, een labrador en iets te veel katten huist. We sluipen op kousenvoeten tussen ‘ons’ keukentje of toilet en de slaapkamer maar moeten daarvoor langs een grote opening in de hal van waaruit we het hele gezin aan de dinertafel zien. En iedere keer spreekt iemand ons aan, in een taal die we nauwelijks spreken. Deze coöperatieve quasi-camping in de zomer is hoe de hel er uit moet zien.
Het voelt ook in de vroeg-maartse stilte allemaal extreem ongemakkelijk, temeer omdat de boel gerund wordt door een - dixit de vrouw - antroposofisch Frans reformwinkelgezin. Het hele huis ademt de sfeer van een dwingend Humanistisch Verbond van ná hun recente bekering tot de klimaatkerk. Als we niet in onze slaap tot menselijke kunstmest worden vermalen en aan de natuur worden teruggegeven, vrezen we in de ochtend onder dreiging van kikkererwten, veganistische brownies en cafeïnevrije koffie gesommeerd te worden naar een doopvont voor klimaatbekeerlingen, waar een Nieuwsuurploeg ons opwacht om ons voor het ganse land te kakken te kunnen zetten. Ik wil nu al huilen.
De hond blaft naar ieder vreemd geluid, op een plek waar alle geluiden vreemd zijn. Ineens hoop ik dit reisverslagje toch nog een dag voort te kunnen zetten, maar ik ben er niet gerust op wanneer ik het licht uit knip.
Donderdag, not a country but a swear word
Frankrijk is een vreselijk overgewaardeerd land. Goed, we bezochten kennissen net buiten Bordeaux en daar zijn de bossen heus heel aardig, maar daarna was het tot aan Rouen weer louter saai, nauwelijks glooiend, agrarisch gecultiveerde eenheidsstokbrood met plukjes Natura-nep in een lusteloos land dat met z’n snelwegstripclubs, vervallen Routiers en grote grauwe graantorens nog het meest doet denken aan een extralange aflevering van Jambers. “Frankrijk. In de overlevering is het een land van culinaire smaak en historische weelde, maar in realiteit - een rommelige travestie van Europese landbouwsubsidies, lunchwijn en pretentieuze lamlendigheid.”
En echt niet alleen vanaf de Autoroutes bezien, want zodra je weg van de snelweg stuurt is het nog veel meer van dezelfde kommer van in Franse onverschilligheid verzakte stolpen en schuren, half verlaten gehuchten en ongeïnspireerd ondernemerschap, maar dan met een door te veel en vaak ook nog eens ontzettend onnodige bochten gekwelde hond achterin. Het deed me allemaal denken aan een paar alinea’s uit Parachute Infantry, de WOII-biografie van David Webster die ik onlangs las en waar Band of Brothers mede op gebaseerd is. De 82nd moet na de Duitse overgave en een paar ontspannen maanden in Oostenrijk terug naar Frankrijk, en niemand heeft er zin in:
Frankrijk is een fly-over country, meer niet. Na de bijna-dood-ervaring bij het exhibitionistengezin spelen we ditmaal op zeker met vroege voorjaarskorting een nacht in een chateau, net buiten Rouen. Het ziet er schitterend uit, totdat we horen dat het restaurant gesloten is en we na een lange dag alsnog met een moe hoofd en een overprikkelde hond naar een dorp verderop moeten voor het avondeten. Het blijkt ook nog een restaurant met hotel - merde. Hadden we (wederom) maar oplettender moeten boeken. Het eten is overigens goed en de wijn uitstekend, want dat kunnen die Frambozen dan weer wel. Nog één nacht en dan door naar Nederland. Eveneens: Not a country, but a swear word.
Maar we zijn op een missie. Hopelijk daarover later meer, voor nu plan ik toch de verzending van deze reislectuur in voor verzending want vanaf morgen zijn we volbezet, en u ook want het nieuws belooft een lang weekend richting verkiezingen met bergen politieke propaganda maar ook diverse demonstraties van bijna-onteigende boeren, klimaattoneelspelers en overige opstandelingen die nog steeds denken dat verkiezingen voor de provinciale staten en de waterschappen van enig sturend effect zouden kunnen zijn op hun toekomst, of zelfs die van de hele planeet. Democratie, ook al bijna een swear word in Nederland.
Geen gemengde gevoelens hier Bart.
Top content, voorbij de waan vd dag en een plezier om te lezen op een regenachtige dag!
Heerlijke lectuur om te lezen terwijl het buiten zeikt van de regen. Ga zo door. Liever uw schrijfsels dan de lügenpresse in Nederland.