Snotterende Sigrid Kaag zoekt via College Tour een uitweg uit Nederland

Geflopt politiek product van D66 wil graag uit de handel genomen worden

Sigrid Kaag zoekt een uitweg. Nederland bekomt haar niet, ze wil terug naar de sjieke schaduwwereld van de internationale diplomatie waar ze, onder gelijkgestemden en ver buiten het zichtveld van wantrouwige Nederlanders, wél breed aanzien geniet. In Nederland is ze slechts het gezicht van de kloof.

Maar haar op handen zijnde vertrek mag niet op falen lijken, dus wordt er een hele emotionele kaart getrokken (om niet te schrijven: is er een hele emotionele list verzonnen): in een bewust door de omroep gelekt fragment van een bekend televisieprogramma van de NPO vrezen twee dochters van Kaag dat hun moeder ‘eindigt zoals Els Borst’. Getuige een begeleidend gecoördineerd artikel in De Volkskrant hebben ze daar een langere versie gezien: “Het is niet om onaardig te zijn of zo, maar ik wil eigenlijk dat mijn moeder een andere baan vindt. Gewoon internationaal”, zegt de oudste dochter. Kaag zelf geeft te kennen dat ze twijfelt over haar politieke toekomst in Nederland.

Laten we het eens andersom bekijken: is Nederland intolerant voor Kaag, of was het door consultants voorverpakte product Kaag nooit geschikt voor Nederland?

Abonnee worden zonder creditcard? Dat kan met iDeal via deze loophole

De boodschap is dus deze: Kaag kwam in 2017 naar Nederland om goed te doen, maar kreeg als dank haat, scheldpartijen en bedreigingen te verduren - en nu moet ze voor haar eigen veiligheid weer vertrekken. Schuld van het onwillige volk, niet van de bijkans heilig verklaarde Sint Sieg. Heel gek, maar die invalshoek wil er bij heel veel mensen niet in. En haar dochters zijn niet de enigen die hopen dat ze stopt.

In “De Schaduwpremier”, een boek dat Trouw-journaliste Wilma Kieskamp over Kaag schreef dat tussen aankondiging en publicatie nog snel van titel veranderde omdat de politieke realiteit was veranderd, en dat ik diagonaal gelezen heb (het is een soort Panini plaatjesboek inclusief huldiging op het Leidseplein voor het politieke vrouwenteam van en rond Kaag), wordt de topdiplomate van van simpele komaf - ze kon slechts uit drie Britse universiteiten kiezen, weet u nog? - de hemel in geprezen als self-made woman in een mondiale mannenwereld, die zich naar de absolute top van het diplomatenklasje vocht en daar mocht aanzitten in het paleis van Bashar al-Assad, om hem zijn chemische wapens te ontnemen. Ze voorkwam militaire escalatie tussen Libanon en Israël, streed voor de Palestijnse zaak, werd op handen gedragen door Ban-Ki Moon en ze bereisde met, of soms zonder, haar gezin dertig jaar lang de wereld voor de diplomatieke zaak.

Een waar stripverhaal van een leven. Vier kinderen met een Palestijnse echtgenoot, internationale scholen, wonen van Libanon, Jeruzalem en de Palestijnse gebieden tot Zwitersland en New York - ze leefde, kortom, in een bubbel van weldoeners die op andermans chequeboek de wereld verbeteren, door elkaar te vertellen hoe goed ze daarmee bezig zijn. Natuurlijk voorkomt diplomatie échte oorlogen, of vermindert het bestaand bloedvergieten, maar laten we niet doen alsof een groepje verzamelde gelijkgestemden met een seculiere missionaire ideologie de sleutel van eeuwige wereldvrede in handen hebben. Het is gewoon een baan, in een eigen wereld van een sjieke (high) society in beschermde compounds of dure hotels, die werkt in belangrijke vergaderzalen ver weg van dagelijkse fabrieksforenzen en kantoortuinklerken in provinciaal Nederland.

En toch kwam ze daarheen in 2017, en het ging bijna onmiddellijk mis.

Fakkels en een vicieuze vortex

Die fakkeldrager die in februari 2022 aan haar voordeur stond, dat is een totale gek. Des te opvallender dat deze Max van den Berg ondanks vijf maanden cel toch nog herhaaldelijk op het Binnenhof en bij andere gelegenheden kon en kan opduiken: hij stond donderdag nog op het Leidseplein bij de Russische tank van Yoeri Albrecht. Is dat hoe groot het fysieke gevaar voor Kaag is? Hij werd afgelopen week ook gespot op het Mediapark en in het Tweede Kamergebouw. De man is een reizend eenmanscircus en kennelijk hoeft niemand écht tegen ‘m beschermd te worden (totdat het alsnog fout gaat natuurlijk - maar wie z’n schuld is het dan?).

Ook online krijgt Kaag het al jaren zwaar te verduren, merkbaar meer dan de meeste andere politici - Wilders wellicht uitgezonderd en ook Forummers en Caroline van der Plas zijn in sommige kringen vogelvrij. Maar als je Assad “ontwapend” hebt, zijn @AgressieveHork57643226 en zijn anonieme trollcollega’s dan echt zo benauwend voor een vrouw van de wereld die nota bene zelf zegt al jaren niet meer te twitteren?

Bovendien wordt iedere kik van kritiek op haar functioneren als politica, haar positie als minister of haar uitspraken als partijleider van D66 veel te gretig uitgelegd als ‘vrouwenhaat’, of erger. De soms echt wel heftige onredelijkheid van wat sommigen haar (digitaal) toeschreeuwen, is door D66 en hun angehauchten continu ingezet als een soort bewijs dat haar politieke strijd en aanwezigheid noodzakelijk zijn, of als bliksemafleider wanneer ze (weer eens) blunderde. Zodoende is Sigrid Kaag als persoon en als politica in een vicieuze vortex getrokken door meer spelers dan alleen wat ongeremde online fakkeldragers. En zo werd ze niet de eerste vrouwelijke premier, maar een verpersoonlijking van een steeds dieper wortelende politieke vijandigheid jegens het volk.

Want laten we niet doen alsof ze zelf zo’n politiek succesverhaal is, dat louter onterechte, onheuse of onredelijke kritiek aantrekt. Het raakt steeds meer mensen al lang niet meer dat hun inhoudelijke kritiek op (het functioneren van) Kaag via absurde verwijten van “vrouwenhaat” wordt omgebogen in “dus jij praat bedreigingen goed?”, omdat enkelen het retorische randje opzoeken of eroverheen gaan. Mensen worden immuun voor die vale valse foefjes van de Magere Mannetjes (en hun mediavriendjes).

Parachute-politica, als product verpakt

Hoe zeer de haat, afkeer en soms agressie ook wordt uitgelicht door partij en pers, zo stil blijft het meestal rond haar eigen tekorten, die zichtbaar zijn vanaf het moment dat ze het land betrad in dienst van D66. Sigrid Kaag de polderpolitica was al vroeg gedoemd om te mislukken, omdat het een onoprecht product is van een consultancyfirma. Een marketingtruc. Ontworpen door wat mensen rond Alexander Pechtold, uit Libanon geïmporteerd (tijdens een dienstreis) door Ingrid van Engelshoven, verpakt door de inmiddels als viezerik afgedankte maar jarenlang zeer invloedrijke lobbyboer Frans van Drimmelen, en verkocht aan het grote publiek door de Magere Mannetjes - Sjoerd Sjoerdsma, Jan Paternotte, Duane van Diest (nu lobbyist bij Coca-Cola) en Daan Bonenkamp (thans hoofdredacteur van Tubantia). Maar de consument had het TellSell-spelletje om het Torentje al vroeg door, omdat de productiefouten in de kersverse parachute-politica zo opzichtig zijn.

Als opstapje werd ze in 2017 minister van Buitenlandse Zaken in Rutte III. In 2020 loste ze na zorgvuldige mediamomenten tussenpaus Rob Jetten af, die de stoel van Pechtold als partijleider warm had gehouden voor haar. Want Sigrid Kaag als eerste vrouwelijke premier van Nederland, dat was het werkelijke doel en werd letterlijk zo uitgesproken, ook door haarzelf tijdens een niet heel soepel introductiepraatje bij Buitenhof, hierboven. Je CV oplepelen, heel vaak “visie” zeggen in combinatie met “uitdagingen van deze tijd” - het was niet echt een overrompelend pleidooi.

De media hapten desalniettemin, smulden, deelden en bleven het product opdienen alsof ze echt het beste ding was sinds gesneden brood was. Een serieus tegenwicht tegen “populisme” en “racisme”, iemand die zowel de internationale rechtsorde vertegenwoordigt als de klimaatdoelen omarmt, en zich dan ook nog als Moeder Overste over de op drift geraakte sloebers van onder de evenaar ontfermt.

Maar het product sloeg dus niet aan. Misschien heeft Sigrid Kaag een te grootse visie op de wereld voor een klein landje als Nederland, misschien dacht ze dat ze in Den Haag als een soort diplomatieke liaison te werk kon gaan (haar aanhoudende en vaak uitgesproken betrokkenheid bij buitenlandse aangelegenheden wezen daar sterk op), maar de échte klik met het grote publiek wist ze door haar kakkineuze houding, die geacteerd en geforceerd overkomt, niet te maken. Kaag is niet gewoon genoeg. Zet haar naast getrainde sociopaat Mark Rutte en hij lijkt nóg jovialer, soepeler en oprechter dan die strenge tante uit Ramallah, met haar kille afstandelijkheid. Rutte snapt dat politiek succes in de deemoedigheid van een tasje groente op de markt, een bekertje koffie van Happy Tosti en een door meeuwen ondergescheten ouwe Saab zit. Sieg denkt dat wapperen met een sjiek CV gelijk staat aan moreel leiderschap - met een grote L.

Propaganda met een hoofdletter P

Het product Kaag begon al flink glans te verliezen in aanloop naar de verkiezingen van 2021, toen een VPRO-documentaire haar liet zien als een soort Hillary Clinton en ze met haar “wie zijn die mensen”-mentaliteit de grote afstand tussen volk en vertegenwoordiging goed zichtbaar begon te verpersoonlijken. Het derde Rutte-kabinet trad af op 15 januari 2021, kort na de uitzending van die vreselijke hagiografie “Van Beiroet tot Binnenhof”, in een doorzichtige schijnbeweging vanwege de Toeslagenaffaire, maar Rutte verbond verder geen conclusies aan zijn partijleiderschap. Ondanks de brede mediasteun en de winst voor Consultants66 bij de verkiezingen van 2021 - van 19 naar 24 zetels - was de uitslag niet voldoende om de winning streak van Mark Rutte te breken en hem uit zijn Torentje te zetten. D66 had campagne gevoerd op een belofte van “nieuw leiderschap”, maar Kaag zou zich als vice-premier opnieuw moeten voegen naar de VVD-premier die voor de vierde keer zijn eigen contract verlengde. Ondertussen bleek zelfs het victorieuze tafeldansje van Kaag een gescripte gebeurtenis, wederom door de media dankbaar doorgeplaatst. Pas nadat de prent alle voorpagina’s had gesierd, werd duidelijk dat het een doorgestoken kiek was, waarop ANP een disclaimer toevoegde:

**NB Foto is gemaakt in opdracht van D66**

Na de verkiezingen ging het in hoog tempo mis. Eerst omdat D66 probeerde de ChristenUnie uit de formatie te houden ten faveure van PvdA en GroenLinks (aan wie naar verluidt een regeringsdeelname beloofd was, mits ze zouden fuseren). Functie Elders gooide vervolgens voorgoed roet in het eten: Rutte loog dat hij zich niet kon herinneren dat een nieuwe positie voor lastig Kamerlid Pieter Omtzigt ter sprake was gekomen. Dat geloofde helemaal niemand en vanuit een morele stellingname probeerde Kaag daarop met het daarna tot punchline verworden “hier scheiden onze wegen” alsnog een gooi naar het premierschap te doen - maar Rutte liet zich niet afbluffen, noch afzetten. Hij bleef aan onder de belofte van een “nieuwe bestuurscultuur”, waar hij “radicale ideeën” voor zei te hebben. (Spoiler: die cultuuur kwam er niet, en die radicale ideeën heeft ie ook niet. Hij heeft een gave baan en dat is voor hemzelf voldoende - de rest kan stikken.)

Toen GeenStijl eind juni onthulde dat de voor de D66-lijsttrekker zeer gunstige documentaire (die bijna ‘Minister van Hoop’ had geheten) in feite een samenwerking tussen de makers, de VPRO en het campagneteam van de consultantskongsi was geweest, barstte de zeepbel definitief. Er was door de partij - via Sjoerd Sjoerdsma - maar ook door Buitenlandse Zaken stevige inhoudelijke bemoeienis met de documentaire geweest en ook het uitzendmoment, zo kort mogelijk op de verkiezingen, was het gevolg van onderlinge afspraken. Een scene met champagne in straatarm Niger moest er uit, en konden er digitale autogordels worden toegevoegd in een achterbankscène waarin Kaag ze niet droeg? (Nee, en die scène werd vooral beroemd vanwege het ‘wie zijn die mensen’-citaat.) Daarmee werd het wantrouwen tegen zowel het product Kaag als de media die haar propageerden alleen maar groter.

Abonnee worden zonder creditcard? Dat kan met iDeal via deze loophole.

Los doneren? Nou graag! Dat kan hierrr of op NL79BUNQ 2066 5164 22. Vermeld je mailadres in de overboeking en ik zet je inschrijving naar rato om in een (tijdelijk) lidmaatschap.

In de tussentijd maakten Buitenlandse Zaken (Kaag), Veiligheid en Justitie (Ankie Broekers-Knol, VVD) en Defensie (Ank Bijleveld, CDA) een chaos van de evacuatie van Afghanistan, dat terug in Taliban-handen was gevallen. Het toonde niet alleen de slechte onderlinge verhoudingen aan tussen drie ministeries en de uiteenlopende belangen van de partijen aan het hoofd van die ministeries, ook de matige politieke capaciteiten van Kaag om een coördinerende rol te spelen vielen op, evenals haar opzichtige falen om dat ene te doen waar ze zo om gelauwerd wordt: internationale diplomatie bedrijven. Uiteindelijk trad ze in september af als minister van Buitenlandse Zaken, een positie waarin ze nota bene al demissionair was.

Naar aanleiding van Wob-verzoeken die GeenStijl indiende over de moeizame evacuatie, stuurde Rutte de Landsadvocaat op ons af, in een zaak die we overigens glansrijk wonnen - maar het duurde meer dan een jaar eer we alle documenten ontvingen. Nieuwe bestuurscultuur!

Na de val van Kabul maakte D66 zelf ook een knieval door het formatieverzet tegen de ChristenUnie op te geven en daarmee vielen PvdA en GroenLinks alsnog buiten de formatieboot. Na de langste formatie ooit kregen we in januari 2022 eindelijk een nieuw kabinet, dat exact hetzelfde was als het oude kabinet: VVD, D66, CDA en CU.

Kaag had vlak daarvoor nog enorm veel moeite gehad met het oplossen van een ingewikkelde #MeToo-kwestie in haar partij, omdat het Frans van Drimmelen betrof - een van de mannetjesmakers die haar de parachute had omgebonden. Er is sindsdien volgens Kaags eigen overtuiging een speciaal plekje in de hel voor haarzelf gereserveerd, want ze liet vrouwelijke slachtoffers van de topconsultant, die officieel niet eens partijfunctie had, in eerste instantie keihard vallen. Een en ander eindigde in een tranentrekkende exit van de schuldige topconsultant, een dramatische persconferentie van Kaag en - eindelijk - een flinke aanwas aan in Kaag teleurgestelde mediamakers. Uiteindelijk kreeg het bedrijf van Van Drimmelen zelfs een nieuwe naam, omdat de oude - Dröge en Van Drimmelen - te veel imagoschade had opgelopen. Eerlijk is eerlijk: de hoofdschuldige hier is Alexander Pechtold, die Kaag met deze lelijke partijpolitieke erfenis opzadelde. Maar wederom faalde haar diplomatie faliekant en in het aanzien van de ganse natie.

Les populistes, c’est les autres

Ondertussen was en is niemand blij met de nieuwe regering, die gewoon de oude regering is met wat extra bewindspersonen. Vooral Hoekstra en Kaag kregen daarvoor de meeste kritiek. Dat was mede omdat accountant Wopke Hoekstra MinBuZa ‘kreeg’ en zijn post als minister van Financiën daarvoor ruilde met Kaag. De media negeerden deze bizarre baantjesruil door zich af te laten leiden door de C66-spin: Kaag is de eerste vrouwelijke MinFin van Nederland, hoera voor alle vrouwen! Toen echter de inflatie de pan uit begon te rijzen en energiekosten door het plafond gingen en de minister daar bijna schouderophalend op reageerde met “we allemaal een stukje armer worden”, onderstreepte ze als vermogende vrouw met meerdere huizen in diverse landen en een goedbetaalde ministerspost nogmaals haar grote afstand tot mensen die aan het eind van hun geld nog een stuk maand overhouden.

Sja, de frustratie van zulke mensen vindt zijn weg naar buiten niet altijd via de meest prozaïsche klaagschriften. De steeds hardere kritiek op Kaag wordt daar niet fraaier of bloemrijker van, maar werd daarom voor C66 ook een steeds dankbaarder fenomeen om zelf geharnaste en verbeten posities in te nemen over (vermeende) vrouwenhaat, intimidatie en een polariserende debatcultuur. Alsof het hen allemaal zomaar overkwam…

Onderwijl is er ook nog dat vreselijke stikstofdossier, een onderwerp waarop D66 steeds vaker en harder ging botsen met de BBB van Caroline van der Plas, die wél lekker normaal overkomt op veel mensen. De boerenprotesten die er uit volgden, voegden zich langs die lijnen want D66 toont zich vanuit de coalitie het meest vastberaden om de veestapel te halveren, de boerenstand te decimeren en de stikstofdoelen uit het regeerakkoord streng na te willen leven. Kamerlid Tjeerd de Groot maakte zichzelf tot piñata van de provinciale revoltes, maar Kaag liet niet bepaald blijken een rem op zijn reactionaire retoriek te willen zetten. Les populistes, c’est les autres.

Onderwijl is de coalitie nog stééds bezig om de geplaagde toeslagenouders en de genegeerde gasgroningers weg te moffelen achter alle andere lijken in de Torentjeskast van Mark Rutte, terwijl Nederland huizen te kort komt, asielzoekers te veel binnenhaalt en een onzekere energietransitie doormaakt tegen een decor van een oorlog in Oekraïne waar D66 werkelijk dolenthousiast over is.

Ze doet het voor Nederland, maar Nederland wil niet

Deze zondagavond zit ze in College Tour op vooropgezette wijze te vertellen over hoe ze zich onwelkom voelt in een intolerant land en haar dochters een emotionele oproep doen om er mee te stoppen in een vooraf verspreide video die precies de respons krijgt waar D66 en zelfs het hele kabinet op kon inhaken.

Kaag wil weg (voordat ze het tegen Van der Plas aflegt bij de volgende verkiezingen), maar ze heeft een uitweg nodig die niet mag verraden dat de missie mislukt is. Vetrekken is gedachte waar ze mee speelt, die ze weegt. Ze wil haar klus afmaken, maar ze wil ook weg. Al langer zingen geruchten dat ze lonkt naar een baan bij de Wereldbank, of de WHO, of in ieder geval elders, ver weg, “gewoon internationaal”, zoals haar dochters het letterlijk verzoeken.

Voorzitter, ik rond af

De machtigste vrouw van politiek Den Haag, de vrouw die Assad z’n chemische wapens zou hebben afgenomen en oorlog in Libanon wist te voorkomen. De vrouw die volgens het boek van Wilma Kieskamp onverstoord reageerde op mortierinslagen in conflictgebieden, de stof van haar jurk sloeg en stug doorstapte. Die vrouw, die zit op een mooie Pinksterdag als een Dee-Zes-en-Suikerbeest te snotteren bij de NPO, als slachtoffer van een intolerant Nederlands volk dat haar hautaine houdinkje en chronische buitenlandfocus niet trok, en dat luidkeels liet weten via harde en soms vuile online retoriek, vervelende en bedreigende mail of post en die ene gek met zijn fakkel. Zaken waar haar partij nét iets te gulzig mee koketteert, terwijl Sigrid Kaag -  in tegenstelling tot Geert Wilders - heus nog wel ongestoord van Hollands Spoor door de Schilderswijk richting de Bezuidenhout of het Binnenhof zou kunnen fietsen.

Kom nou, D66. De meeste mensen spelen dit spelletje al vijf, zes jaar niet mee en de peilingen bewijzen dat het aantal afhakers alleen maar toeneemt. Je denkt toch niet dat we nu wél in de gescripte marketing van het afvoeren van het concept Sigrid Kaag meegaan? Haar dochters willen dat ze er mee ophoudt, nou: zij zijn niet de enigen die willen dat dit defecte product genaamd ‘eerste vrouwelijke premier’ uit de politieke handel wordt genomen en teruggestuurd wordt naar waar het vandaan kwam. Gaarne scheiden onze wegen en na vertrek zijn we haar drie weken later vergeten. Bij de volgende verkiezingen ruimt de kiezer de rest van de rommel wel op.

Groetjes thuis, mevrouw Kaag, waar dat ook moge zijn. We hardly knew ya, maar dat geeft niks.

Als de Nieuwsbriefjes u bevallen, overweeg dan eens een betaald abonnement:

Gebruikt u geen creditcard? Klik hieronder voor een iDeal-oplossing:

Liever geen lidmaatschappen en zelf bepalen wanneer een Nieuwsbriefje u iets waard is? Losse donaties via iDeal via deze doneerbutton:

(Mail me na betaling met welk adres u bent ingeschreven, dan zet ik u naar rato van de donatie om naar een tijdelijk lidmaatschap!)

EINDE!