Overal op radio en televisie deze dagen: Salih el Saddy, nét geen orthopedisch chirurg die zojuist is teruggekeerd van een maand ziekenhuisdienst in Gaza. Hij “wilde eigenlijk in stilte gaan en in stilte terugkomen”, maar dat is niet helemaal gelukt want van Nicolette Kluijver tot de camera’s van RTL en Nieuwsuur is hij door iedereen achtervolgd - en gelauwerd.
Vooropgesteld: het is moedig om jezelf via-via naar een oorlogsgebied te verplaatsen, met alle risico’s van dien, en te doen wat je kunt. Salih heeft hulp verleend op plekken waar weinig mensen en weinig middelen zijn, en waar weinig rust je gegund is. Zijn Instagram is gevuld met beeldmateriaal waarop hij te zien is tijdens orthopedische operaties in voornamelijk het Al Shifa-ziekenhuis, in een gebied dat belegerd en beschoten wordt, en grotendeels in vernieling ligt. Wat dat betreft niets dan kudo’s.
Maar hemeltjelief: wat een charlatan-vibes tegelijkertijd en dat moet toch ook even benoemd worden. Saddy is namelijk helemaal geen orthopedisch chirurg, maar cosmetisch arts: hij doet botox en fillers bij een particuliere kliniek. “Dankzij zijn uitgebreide kennis in de anatomie en verfijnde chirurgische vaardigheden streeft hij bij elke behandeling naar een natuurlijk eindresultaat”, vermeldt zijn bio en in het BIG-register staat dan ook enkel ‘arts’.
Hij zegt in een interview met The Rights Forum (of course…) dat hij de chirurgen-opleiding tot orthopeed “op een half jaar na niet afgemaakt” heeft. Dat is wel heel kort voor de finish van een bijzonder lange opleiding: zes jaar geneeskunde, een tot drie jaar werkervaring voordat je wordt toegelaten tot het vervolg, en dan nog zes jaar specialisatie als AIOS (Arts In Opleiding tot Specialist). Dat is minimaal twaalf, dertien jaar (zie bijvoorbeeld hier). Via-via is door NN vernomen dat Salih maar twee jaar als AIOS heeft gewerkt. Dan zou hij zijn opleiding dus op vier jaar na niet afgemaakt hebben, niet op een half jaartje.
Is het medisch verstandig en verantwoord om iemand zonder die papieren een maandje complexe operaties uit te laten voeren, waarbij veel complicaties kunnen optreden en die veel nazorg behoeven? Letterlijker gesteld: is er niet een kans dat deze botox-arts meer kwaad heeft gedaan dan goed kon doen?
Het (Nederlandse) Wetboek van Strafrecht voorziet erin dat artsen zonder geschikte kwalificaties onder noodomstandigheden ingrepen mogen doen buiten hun eigen kunde of bevoegdheid. Oorlog is een nogal evidente noodsituatie. Maar de vraag is dan toch: is er door de organisatie via wie hij zich aanmonsterde geen check op zijn kwalificaties geweest vóór hij in die situatie mocht werken?
‘Ik, bijna orthopedisch chirurg’
Ander opvallend dingetje is dat in het Rights Forum-interview niet minder dan 87 keer het woord ‘ik’ staat. Wie de beelden van Nieuwsuur op zaterdagavond gezien heeft, zal dat niet helemaal verbazen: deze meneer is heel blij met zichzelf en zijn eigen verhaal. Hier in Nieuwsuur van 7 juni:
Hij vertelt ook heel matter of factly dat hij zaken als opereren en amputeren ‘al die jaren al geleerd’ heeft vanwege zijn ‘opleiding tot orthopedisch arts’. Zonder te zeggen dat ie die niet heeft afgemaakt. Marielle Tweebeeke geeft Saddy zeker twee keer nét te weinig tijd om zijn tranen goed uit te persen, en verwijst gelukkig naar hem als ‘cosmetisch arts’ en ‘huisarts in opleiding’ en niet als chirurg. Ze hebben bij Nieuwsuur dus inmiddels zijn credentials gecheckt, want El Saddy werd in mei bij Nieuwsuur nog wél als “chirurg” opgevoerd. Inmiddels staat bij die artikelen wel netjes ‘arts’ en geen chirurg meer, maar we hebben de bonnetjes:


De zilte bijna-tranen van de filler-inspuiter proeven desalniettemin wel een beetje naar Greta Thunbergs Gaza-flotielje. Dus dan check je toch even verder, waaronder op eerdergenoemde Insta. Leg het onderstaande zinnetje uit het interview bij The Right Forum, over ‘in stilte gaan en terugkomen’ eens naast het filmpje daaronder?
El Saddy was dus vorige maand al op televisie te zien en zelden, zeker niet bij iemand in oorlogsgebied, kon je een mens zó zien glunderen over de aandacht die dat oplevert. Op Instagram staat ook dat net niet feitelijk incorrecte maar ook niet volledige eerlijke en wel misleidende ‘Voorheen opgeleid tot orthopedisch chirurg’:
De Insta-pagina vult zich verder vooral met heel veel beeldmateriaal van hemzelf, niet zelden door een derde vastgelegd. Je hoeft overigens ook niet ver te scrollen over de pagina (hier de link naar zijn profiel) om bij zijn cosmetische day job uit te komen. Het voelt allemaal een beetje eeh.. cosmetisch.
Klein bonusdetail nog, niet te veel achter zoeken maar toch: woorden doen ertoe, en wie het woord ‘martelaren’ gebruikt, is van Hamas, of voor Hamas. Dat zijn de spelregels, die verzinnen we ook niet zelf - daar hebben we voor doorgeleerd:

Bovendien waren de 7 oktober-verheerlijkers van Plant een Olijfboom present bij zijn onthaal op Schiphol. En hij mag gratis op bedevaart naar Mekka. Enfin - om met de dappere wonderdokter Salih el Saddy zelf te spreken: “Wees niet bang voor de grootheid die je wilt zijn” (Bron)
Waarom hierop aanslaan?
Omdat het zo’n dubbele bodem heeft en fake voelt, en dat is wel vaker zo. Het interview bracht een ouder tipje in herinnering, over een Nieuwsuur/NOS-reportage uit maart. Nasrah Habiballah voice-overde daarin op een Jeugdjournaal-toontje over een zoektocht naar lichamen. Een vader zou zeven familieleden zoeken onder het puin van zijn huis. En voorwaar, op het moment dat de camera’s meekijken, vindt een vader inééns een stuk bot tussen het puin van zijn huis. Volledig gestript, geen vlees eraan, voor de leek niet direct herkenbaar welk lichaamsdeel het kan zijn. Maar ook deze amateur-chirurg weet het zeker: het is een arm.
Even verderop in dezelfde repo weet dezelfde man een losse voet achter een steen vandaan te plukken. Ligt daar ineens. Goed zoekwerk, of…? Let op dat hij eerst op die plek zoekt zonder rode doek om zijn nek, en in het shot dat hij de voet vindt wél een rode doek draagt. Je kan het niet bewijzen, maar: het voelt geënsceneerd. En dat is nou precies waarom een niet-chirurg die zich een maand lang in de ik-vorm tijdens een selfie-tour door een ziekenhuis in Gaza laat vastleggen, gevolgd door een mediatournee door Nederland, óók geënsceneerd voelt.
En tot slot: waarom rond ziekenhuizen bommen vallen?
Nou. Hierom, via de IDF.
Goh Bart, ik kan me vergissen maar vroeguh was het gebruikelijker in de journalistiek om
ogenschijnlijk kloppende zaken uit te zoeken (naast het kluitjesvoetbal, dat ook welig tierde). Ga voort in deze onterecht onderbroken traditie!
Kan hij ook maagdenvliezen herstellen? Vraag het voor een vriendin.