Renske Leijten stopte medio 2023 als Kamerlid voor de SP. Om niet cold turkey af te kicken van de politieke hectiek, begon ze bijna meteen aan een boek over Eva González Pérez, ‘de vrouw die de Belastingdienst op de knieën dwong’. Waar denkt u aan bij het Toeslagenschandaal, en wat denkt u erover te weten?
De kinderopvangtoeslag affaire is het duidelijkste voorbeeld waarom een 'rule based order' niet werkt (helaas Ursula). Regels kunnen ethiek en integriteit niet vervangen, maar werken fantastisch tegen de burger op het moment dat er verantwoordelijkheid genomen moet worden. De manco van regels is dat ze uitgaan van eenheidsworst. Val je buiten de norm, dan val je tussen wal en schip en zijn de gevolgen voor jou. Kwade trouw kan je je niet op beroepen, want iedereen hield zich aan de regels en niemand is verantwoordelijk. Met als bittere consequentie dat je nergens je recht kan halen maar wel alle gevolgen mag dragen. Deze affaire is het meest in het oog springend, maar probeer nog maar eens jouw individuele casus bij andere overheidsinstellingen of grote bedrijven onder de aandacht te brengen. Je zal zien dat je in hetzelfde bureaucratische landschap vol goede intenties en oprecht berouw terechtkomt, waar vervolgens niemand een poot voor je zal uitsteken om het op te lossen...
Ja, we hebben hier te maken met een overheidsschandaal van ongekende omvang (al weet ik niet met zekerheid of er echt 60.000 gedupeerden zijn; dat aantal groeide wel erg snel en zeker 20000 kunnen, volgens eerste berichten, de toets niet doorstaan) en intensiteit, waaraan niet alleen de Belastingdienst schuldig is maar ook het kabinet, Eerste en Tweede Kamer, de rechtspraak, de Kinderbescherming, de Raad van State , enfin: u kent het rijtje.
En het treurige is, ook de afwikkeling is weer een overheidsschandaal van ongekende omvang en intensiteit met (weer) nieuwe slachtoffers. Interesseert het ons - en de boven ons gestelden - ook maar
ene moer, los van de voorspelbare opleving van de aandacht, zoals bij een
verontwaardigde parlementaire enquete of het verschijnen van het boek van Renske Leijten?
Niente, nada, oftewel: totaal niet. De toeslagenaffaire (e e n van de vele ,,affaires'' in overheidssfeer) stelt indringende vragen bij het functioneren van de staat (die zich vooral in de meidagen op de borst klopt als ,,vrij'' en ,,democratisch'', wat zeg ik: ,,een rechtstaat'') en een parlement dat zich, in uiterste kippendrift, jaarlijks bedient van 5500 moties en als ,,uiterste wapen'' (hahaha!) een parlementaire enquete.
Schiet de burger - die inmiddels is verkreukeld tot ,,client'' - daar iets mee op? We horen het vast over een jaar of tien!
Zomaar ,,faits divers''. Kroonprinses Amalia wenst vanaf 2025 weer aanspraak te maken op haar toelage (1,5 miljoen, snel opgeteld), die ze enkele jaren geleden even onderbrak (al of niet onder lichte druk). Ze heeft dat geld nu eenmaal nodig om - zeg maar - een passend leven op te bouwen,
inclusief alderlei verplichtingen. Demissionair premier Rutte - hij is de enige, die zo'n ingreepje nog even wil en kan regelen, vandaar het moment! - laat het de Kamer maar even weten.
Vooropgesteld: kroonprinses of niet, je hoort niet bedreigd te worden en - begrijp ik - naar Madrid uit te wijken. Maar gedupeerden van de toeslagenaffaire (ik heb het over al die echte, die zijn er ook in overvloed!) zullen zo'n ,,nieuwtje'' met uiterst gemengde gevoelens lezen, denk ik zo.
Kom ik, via deze nare omweg, toch weer terug op de gevoelloze ,,staat'', die iedereen op dit grondgebied gelijk behandelt.
Sorry hoor: verpest ik wellicht (excuuz!) die nationale nagelbijtende spanning wie er vanavond in de eerste halve finale van het Eurovisiesongfestival zit! En donderdag, ja, zeker donderdag!
Nederland is verworden tot een apparaat waar de omgekeerde bewijslast tot norm is verheven. De Staat gaat uit van jouw schuld totdat jíj het tegendeel bewijst.
De kinderopvangtoeslag affaire is het duidelijkste voorbeeld waarom een 'rule based order' niet werkt (helaas Ursula). Regels kunnen ethiek en integriteit niet vervangen, maar werken fantastisch tegen de burger op het moment dat er verantwoordelijkheid genomen moet worden. De manco van regels is dat ze uitgaan van eenheidsworst. Val je buiten de norm, dan val je tussen wal en schip en zijn de gevolgen voor jou. Kwade trouw kan je je niet op beroepen, want iedereen hield zich aan de regels en niemand is verantwoordelijk. Met als bittere consequentie dat je nergens je recht kan halen maar wel alle gevolgen mag dragen. Deze affaire is het meest in het oog springend, maar probeer nog maar eens jouw individuele casus bij andere overheidsinstellingen of grote bedrijven onder de aandacht te brengen. Je zal zien dat je in hetzelfde bureaucratische landschap vol goede intenties en oprecht berouw terechtkomt, waar vervolgens niemand een poot voor je zal uitsteken om het op te lossen...
Ja, we hebben hier te maken met een overheidsschandaal van ongekende omvang (al weet ik niet met zekerheid of er echt 60.000 gedupeerden zijn; dat aantal groeide wel erg snel en zeker 20000 kunnen, volgens eerste berichten, de toets niet doorstaan) en intensiteit, waaraan niet alleen de Belastingdienst schuldig is maar ook het kabinet, Eerste en Tweede Kamer, de rechtspraak, de Kinderbescherming, de Raad van State , enfin: u kent het rijtje.
En het treurige is, ook de afwikkeling is weer een overheidsschandaal van ongekende omvang en intensiteit met (weer) nieuwe slachtoffers. Interesseert het ons - en de boven ons gestelden - ook maar
ene moer, los van de voorspelbare opleving van de aandacht, zoals bij een
verontwaardigde parlementaire enquete of het verschijnen van het boek van Renske Leijten?
Niente, nada, oftewel: totaal niet. De toeslagenaffaire (e e n van de vele ,,affaires'' in overheidssfeer) stelt indringende vragen bij het functioneren van de staat (die zich vooral in de meidagen op de borst klopt als ,,vrij'' en ,,democratisch'', wat zeg ik: ,,een rechtstaat'') en een parlement dat zich, in uiterste kippendrift, jaarlijks bedient van 5500 moties en als ,,uiterste wapen'' (hahaha!) een parlementaire enquete.
Schiet de burger - die inmiddels is verkreukeld tot ,,client'' - daar iets mee op? We horen het vast over een jaar of tien!
Vooropgesteld dat er over een jaar of tien nog een functionerende staat is!
Die is aan jou! (Ik wilde niet nog zwartgalliger afsluiten).
Zomaar ,,faits divers''. Kroonprinses Amalia wenst vanaf 2025 weer aanspraak te maken op haar toelage (1,5 miljoen, snel opgeteld), die ze enkele jaren geleden even onderbrak (al of niet onder lichte druk). Ze heeft dat geld nu eenmaal nodig om - zeg maar - een passend leven op te bouwen,
inclusief alderlei verplichtingen. Demissionair premier Rutte - hij is de enige, die zo'n ingreepje nog even wil en kan regelen, vandaar het moment! - laat het de Kamer maar even weten.
Vooropgesteld: kroonprinses of niet, je hoort niet bedreigd te worden en - begrijp ik - naar Madrid uit te wijken. Maar gedupeerden van de toeslagenaffaire (ik heb het over al die echte, die zijn er ook in overvloed!) zullen zo'n ,,nieuwtje'' met uiterst gemengde gevoelens lezen, denk ik zo.
Kom ik, via deze nare omweg, toch weer terug op de gevoelloze ,,staat'', die iedereen op dit grondgebied gelijk behandelt.
Sorry hoor: verpest ik wellicht (excuuz!) die nationale nagelbijtende spanning wie er vanavond in de eerste halve finale van het Eurovisiesongfestival zit! En donderdag, ja, zeker donderdag!
Nederland is verworden tot een apparaat waar de omgekeerde bewijslast tot norm is verheven. De Staat gaat uit van jouw schuld totdat jíj het tegendeel bewijst.
En dan nog.
Dank Bart, ik wil dit lezen. Nu al dringt de vraag zich op of dit dan dè politieke necrologie van Mark Rutte is.
Hij heeft in ieder geval de laatste duw gegeven die van een dienstbare overheid een slecht lopend bedrijf heeft gemaakt