
Herinnert u zich het recente tweetje van president Isaac Herzog van Israël, die demissionaire dodo Dick Schoof publiekelijk tot de orde riep en weersprak over een telefoongesprek dat zij samen gevoerd hadden op 28 juli? Daar heeft NN wat Woo-stukken over die verrassend goed als puzzelstukje op de laatste persco van Bibi passen.
De ambtenaren van Schoof tikten na het telefoontje een zakelijk-ambtelijk berichtje op X, waarin onze MinPres verklaarde dat hij de harde Nederlandse lijn ten opzichte van Israël aan president Herzog heeft overgebracht. Israël moet van Nederland acuut beter voor de Palestijnen gaan zorgen, gevolgd door wat diplomatieke dreigementen.
Herzog had echter duidelijk een andere ervaring van het gesprek: “Sorry Prime Minister, with all due respect- this tweet does not reflect the spirit and details of the call”, schreef de president van Israël in een openbare reactie.
Zo openlijk elkaar aanspreken, dat doen politici op dat niveau doorgaans niet, dus dat doet vermoeden dat er serieus veel lucht zit tussen de tweet van Schoof en wat er werkelijk in het telefoontje is besproken.
De MinPres-tweet hierboven is geschreven door ambtenaren van diverse departementen en in afstemming met zowel Schoof als minister Veldkamp, blijkt uit Woo-documenten over het telefoontje tussen Jeruzalem en Den Haag. Je hebt immers nogal wat mensen nodig om één Haagse gloeilamp in te schroeven. Hieronder in een willekeurig screenshotje zie je al zes ambtenaren van Algemene Zaken en Buitenlandse Zaken die vóóraf bezig zijn met het opzetten van één telefoontje.

Maar laten we in de publieke respons-tweet van Herzog even focussen op het specifieke “spirit and details of the call” waar hij op wijst. Volgens Herzog voltrok het gesprek van 28 juli zich in een hele andere sfeer dan Schoof doet voorkomen en kwamen in hun entre-nous andere details aan bod dan er vervolgens in de strenge tweet van de Nederlandse MinPres werden benoemd. Bovendien wordt het lot van de gijzelaars door Schoof in zijn tweet in het geheel niet genoemd, zoals Herzog met grote droefenis constateert.
‘We know you’re right’
Doorspoelen naar de laatste persconferentie van Benjamin Netanyahu van zondag 10 augustus, waarin hij - enigszins getergd - eveneens iets opmerkelijks openbaarde over de diplomatieke verhoudingen tussen Israël en westerse bondgenoten: achter de schermen zouden zij Israël vaak gelijk geven, aldus Netanyahu.
“I think there’s an issue here. And the issue is that many leaders tell me ‘look, we know you’re right, but we can’t stand in the face of the public opinion in our country’. Especially European leaders. They tell me that, over and over again. And I say: that is your problem. It is not our problem.”
Nou is met deze bewering - hoewel plausibel - natuurlijk niet onvoorwaardelijk bewezen dat Bibi ook op Schoof doelde of de ‘werkelijke’ positie die Nederland achter de schermen inneemt doelde. Als je echter de woorden van Netanyahu naast de formulering van Herzog in zijn tweet van 28 juli legt, zie je wel een patroon: de geest van het gesprek met Schoof was volgens de president van Israël heel anders dan de publieke positie die Nederland daarna op X innam. Ook werden, volgens Herzog, aan de telefoon andere details besproken dan Schoof publiekelijk liet blijken.
Een dag na het telefoontje tussen Schoof en Herzog stuurde MinBuZa Caspar Veldkamp een brief naar de Kamer, waarin onder meer de radicale politieke elementen Ben Gvir en Smotrich toegang tot Nederland ontzegd wordt. (Alsof ze een vakantie naar de Veluwe geboekt hadden die nu niet door kan gaan, maar dat terzijde.) De brief van Veldkamp staat vol met aankondigingen van sancties, strengere maatregelen en het stopzetten van bepaalde handelssamenwerkingen en innovatieprojecten, waarvoor Nederland in de EU zegt te willen ijveren als Israël niet beter voor de Gazanen gaat zorgen.
Dat zijn zaken die in de tweet van Schoof van 28 juli al (deels) benoemd waren, want zowel de tweet als de brief zijn uiteraard parallel gecomponeerd door een legertje ambtenaren van AZ en BuZa, en voor publiciatie meegelezen en geaccordeerd door Veldkamp en Schoof.
Na publicatie van de brief op 29 juli werd het nieuws gedomineerd door de ongewenst-verklaring van twee Israëlische kabinetsleden, de aankondiging dat de Israëlische ambassadeur op het matje moet komen en de voornemens van Nederland om een voortrekkersrol in de EU op zich te nemen bij nieuwe sancties tegen Israël, als het land niet aan bepaalde humanitaire eisen tegemoet komt.
Maar in tegenstelling tot in de tweet van Schoof komen in die Kamerbrief de gijzelaars wel expliciet aan bod. Niet eens in een bijzin onderaan, maar vanaf de eerste pagina. Dit schreef Veldkamp aan de Kamer:
“Hamas gebruikte Gazanen als menselijk schild, heeft zichzelf verrijkt met onder andere humanitaire hulp en houdt momenteel nog altijd vijftig gegijzelden vast in de Gazastrook, van wie nog minstens twintig in leven zouden zijn. Het kabinet blijft onderstrepen dat Hamas onmiddellijk de gijzelaars moet vrijlaten en de wapens moet opgeven. Er is geen plaats voor Hamas in de toekomst van de Gazastrook. Nederland blijft dan ook voortrekker voor aanvullende EU-sancties tegen Hamas en Palestinian Islamic Jihad.”
Goed, die passages vormen niet de hoofdmoot van het vijf pagina’s lange schrijven, waarin het paragraafje over de gijzelaars wordt begraven onder strenge sanctietaal. Maatregelen die - zoals DieuwsNieuws al uiteenzette - vooral symbolisch en verkiezingsgericht zijn, namens een demissionaire minister van een partij die na 29 oktober misschien niet eens meer terugkeert in de Kamer (NSC klokt 0 zetels in de meeste recente peilingen).
Wat werd er werkelijk gezegd?
Los daarvan trekt Israël zich vrij weinig aan van buitenlandse kritiek. Ergo: de brief lijkt vooral bedoeld om de interne publieke opinie (lees: de mainstream Israël-hatende media, ngo’s en activisten) iets toe te werpen, en de (linkse, agressief “anti-zionistische”) oppositie enige munitie te ontzeggen. In de praktijk betekent het allemaal bijna niets, want als diplomatieke dreigementen effect hadden, zouden we Sigrid Kaag niet half huilend bij Nieuwsuur hebben hoeven zien afgelopen weekend.
Maar wat is er dan werkelijk gezegd in het gesprek tussen Schoof en Herzog op 28 juli? NN beschikt over wat Woo-documenten, waarin maar liefst zestien ambtenaren (!) een ‘terugkoppeling’ met elkaar delen over de ‘telcon’ (telefonische conferentie) met de president van Israël. Het zal u nochtans niet verbazen dat de gespreksnotities volledig grijs gelakt zijn en we dus niet mogen lezen wat er écht gezegd is.
Het laatste document in de Woo-stukken bevat het Whatsapp-bericht waarin een ambtenaar vraag of zijn/haar collega’s de tweet van Herzog al hebben opgemerkt. De interne reacties daarop zitten niet bij de stukken maar dat er eventjes gevloekt is, durven we alhier ter NN Woodesk wel te insinueren.
Wat derhalve overblijft na het optellen van tweets van Schoof en Herzog, taalanalyse van woorden van Herzog en zinnetjes van Bibi, deductie uit Woo-documenten en alinea’s uit de Kamerbrief van Veldkamp, is een volledig speculatieve maar eveneens niet onlogische of ongeloofwaardige theorie dat Dick Schoof hele aardige dingen gezegd heeft tegen Isaac Herzog, dat hij zijn steun voor de Israëlische acties in Gaza misschien niet voluit heeft uitgesproken maar ook zeker niet heeft ingeslikt, en dat zowel Schoof als Veldkamp in hun officiële uitingen inderdaad sterker rekening houden met een “publieke opinie” van gecorrumpeerde media, luidkeelse activisten en ook hun eigen ambtenaren (die zeker bij Buitenlandse Zaken een publieke reputatie hebben als “antizionisten”), dan dat de minister en de premier achter gesloten diplomatieke deuren doen tegen bondgenoot Israël.
Het goede nieuws van deze theorie is dat de activisten, de antizionisten en ook de antisemieten wellicht denken dat ze Israël aan het isoleren zijn maar dat Nederland (en, volgens Bibi, ook andere westerse landen) de oorlog tegen Hamas en de strijd voor de bevrijding van de gijzelaars achter de schermen ‘gewoon’ steunt.
Het zou wel fijner zijn als ze dat ook iets openlijker zouden doen, want het antisemitisme begint op sommige plekken langzaam wel kritieke massa te bereiken.
Waardeert u dit werk? Dan ben ik zeer blij met een betaald abonnement:
of een eenmalige losse donatie:
De Bibi-persco kwam ook in Nijman & Charante Podcast aan de orde. En daaronder nogmaals de link naar de duiding van dr. Dieuw over de Veldkamp-brief met voorgestelde Israël-sancties.
Complimenten Bart, dat in deze donkere mist eens wat helderheid kwam, waren denk ik velen aan toe. Ik. In. Ieder. Geval. Wel.
Heel goed (wederom). Alles wat ,,the officials'' helpt te ontmaskeren verdient hulde.