De reactie op Leo Lucassen die NRC niet wil plaatsen

Nou dan doen we het toch hier?

Van de dienstverlening die Leo Lucassen levert (eerste hulp bij struisvogelkwesties) werd deze week dankbaar gebruik gemaakt door NRC Handelsblad. Van een door mij ingezonden reactie op dat stuk wil de krant niets weten, dus dan druk ik die toch lekker hier af?

Dit is het geval. Online op 6 augustus en in de papieren krant van de volgende morgen schreef Leo Lucassen een voor hem kenmerkend lulverhaal waarin hij de volledige Britse onrust-kwestie ophing aan de enige conclusie die hij kent: xenofobie.

Kennelijk denkt de NRC opinieredactie dat hun abonnees het geruststellend vinden, dat één versimpeld antwoord op een ingewikkelde situatie de hele lading kan dekken.

In zijn stukje deed Leo nog een truukje uit zijn karakteristieke methode: de verkeerde dader aanwijzen. In de slotalinea verwijst hij naar mijn sombere stuk ‘Britse geest uit de fles. Wanneer volgen andere landen?, een kop die hij (moedwillig of uit pure blindheid) uitlegt als een wens tot meer rellen in plaats van wat het werkelijk is: een bedroefde verzuchting over de voorspelbaarheid van de Britse onrust.

Een spread-pagina maar liefst, met enorme foto!

Het interesseert me slechts matig welke valse intenties een bespottelijke figuur als Lucassen in een in zelfvoldane onwetendheid berustende krant aan mij toeschrijft. Echter, met Leo als uitstekend voorbeeld van hoe de media wéér groots falen om eerlijke duiding te verschaffen, besloot ik een stukje terug te schrijven om een en ander te nuanceren en van wat relevante context te voorzien. Nee heb je, nietwaar?

Dat ging dus zo, per mail op dinsdag 6 augustus rond 18:00 uur Nederlandse tijd:

Beste Opinie-redactie van NRC,

Op uw website verscheen op 6 augustus een opiniestuk van Leo Lucassen, getiteld ‘De boodschap van het Britse geweld: jullie horen hier niet’

In zijn betoog verwijst Lucassen naar een artikel van mijn hand en suggereert hij dat ik een voorstelling van zaken zou geven die ‘xenofobisch geweld eerder zal aanwakkeren dan beteugelen’. Aangezien hij me betrekt in onlusten waaraan ik part noch deel heb, en mij daarin een stellige rol rol toebedeelt, heb ik ter uwer overweging onderstaande als reactie geschreven. Ik hoop dat u het in uw Opinie-katern wilt opnemen.

Met vriendelijke groet,
Bart Nijman

Het stukje dat ik meestuurde, werd niet afgewezen. Er kwam domweg helemaal geen reactie. We zijn vandaag, 10 augustus, bijna vier dagen verder dus ik vermoed dat er helemaal geen antwoord meer komt. Onbeleefd, en ook wel een beetje onaardig. En dat van zo’n deftige krant!

Gelukkig voorziet het internet in dit soort gevallen. Daar is wel altijd ruimte voor polemiek, zonder poortwachters die de blatante onzin van een gekke professor beschermen tegen kritiek en correcties.

Onderstaand derhalve alsnog integraal: mijn reactie op Leo Lucassen die NRC niet wil plaatsen. Deel het wijd en ver, zou ik willen vragen.

Media nemen te makkelijk het frame van Starmer over

De ene pogrom is de andere niet bij Leo. Bron: X

Het is verontrustend, schrijft Leo Lucassen, dat mainstream media verslag doen van de onrusten in Engeland als ware het ‘protesten’. Volgens hem betreft het namelijk ‘xenofobisch geweld’ en ‘racistische straattereur’, dat door extreemrechtse politici wordt aangewakkerd.

In het slot van zijn betoog slaat hij het bruggetje naar Nederland, door aan de hand van slechts de kop boven een artikel van mijn hand (‘Britse geest uit de fles, wanneer volgen andere landen?’) te beweren dat deze ‘voorstelling van zaken bij regeringspartijen als de PVV en BBB welwillend zal worden ontvangen, en dit soort xenofobisch geweld eerder zal aanwakkeren dan beteugelen.’

Hiermee beticht Lucassen mij van opruiing, maar bovenal geeft hij blijk geen letter gelezen of begrepen te hebben van de strekking onder die kop, waarin met leedwezen verzucht wordt dat de escalaties in Engeland zeker niet wenselijk zijn maar absoluut wel voorspelbaar waren.

Sterker nog, zijn betoog in deze krant bevestigt een van de argumenten in dat artikel, namelijk dat consequente ontkenning van migratie-gerelateerde (islam-) problematiek er mede toe geleid heeft dat de Engelse onlusten zijn uitgebroken. De confirmation bias van Lucassen kent altijd maar één conclusie, waar hij zijn argumentatie in terugwerkende richting bij zoekt. Zo komt hij op de overtuiging dat racisme en xenofobie de enige bronnen van de Britse ellende zijn.

Dat is uiteraard veel te kort door de bocht, zoals talloze (onverdachte) bronnen de afgelopen dagen hebben geduid en zoals ook vele en voor iedereen online opvraagbare video’s laten zien. De Britse rellen, die ook door betreurenswaardig geweld en domme plunderingen getekend worden, zijn een gevolg van een jarenlange politieke en journalistieke omerta op wat door een groeiende groep burgers als ongelijkheid wordt beschouwd.

Door hen beleefde ongelijkheid in het benoemen en aanpakken van islamitisch geïnspireerd geweld en ongelijkheid in hoe politiemiddelen worden ingezet tegenover verschillende groepen, telde op bij een lange lijst steekpartijen, islamitisch geïnspireerde aanslagen, bedreigingen en intimidatie van politici en zelfs een jihadistische moord op parlementslid Sir David Amess in oktober 2021, de grotendeels gedoofpotte grooming gangs waarin voornamelijk Pakistaanse daders louter blanke Britse meisjes uit de onderklasse als doelwit hadden, en recenter de eindeloze Hamasparades door grote steden: het komt tezamen in een drievoudige kindermoord in Southport.

Jazeker, desinformatie speelde een rol, dat is niet te ontkennen: online werd ten onrechte gesuggereerd dat de dader in Southport, een in Wales geboren Rwandese jongen, moslim was en dat droeg bij aan de escalatie.

Eerlijker dan louter dat gerucht als enige aanleiding duiden, zoals Lucassen doet, zou zijn om te bevragen waarom dit incident de gebeurtenis is die de geest uit de fles liet voor brede landelijke onrust met veel online bijval. Zeker nadat premier Keir Starmer de rellen tot ‘Far Right thuggery’ had bestempeld, gaven opvallend veel Britten - docenten, militairen, ouderen, mannen en vrouwen van diverse afkomst - via sociale media blijk dat ze zich niet in die kwalificatie herkenden, door het verwijt domweg te omarmen.

Zijn dat allemaal xenofoben en racisten, zoals Lucassen poneert?

Lucassen verwijt de mainstream media te mild te zijn over de rellen. Mijn perceptie is omgekeerd: media nemen te makkelijk het frame over dat Starmer heeft gebruikt en Lucassen ook toepast, dat de rellen louter extreemrechts zouden zijn.

Moslims, schrijft Lucassen, ‘worden aangevallen en zijn gedwongen zich thuis of in hun moskee te verschansen’. Maar iedereen met een internetverbinding kan zien dat óók moslims de straat op gaan, gemaskerd en in groepen, en zich bezondigen aan fysiek geweld tegen individuele en argeloze (blanke) Britten. Zijn dat ook xenofoben en racisten, of liet Lucassen dit weg omdat het zijn vooraf ingenomen conclusie te veel hindert?

Het is zowel zorgwekkend als frustrerend dat de retoriek van Starmer (en bij extensie die van Lucassen) enkel nieuwe vlaggen van onvrede plant op een doorlopende tijdlijn naar nog erger. Geweld broedt alleen maar meer geweld en is alleen al daarom vreselijk. Maar zolang enkelen proberen om velen wijs te maken dat hun eigen ogen en oren hen misleiden, zal de volgende stap enkel verdere escalatie zijn.

Dáárover ging het door Lucassen aangehaalde artikel van mijn hand. Maar kennelijk gooit hij liever olie op het vuur.