Elfjaaroverzicht, Don Arturito en een foto van mijn hond - Nijmans Nieuwsbriefje - Editie #8
Over wat je moet doen om te kunnen doen wat je wilt doen
In 2022 is het 11 jaar geleden dat ik bij GeenStijl begon en nooit heb ik in die tijd een andere premier gekend dan Mark Rutte. Dat begint wel een beetje schraal te worden. 11 jaar is lang, dus ja: ook dit is weer zo'n lange lap. Wees gerustgesteld: het verhaal begint in medias res, en wel in het voorjaar van 2017.
In 2022 is het 5 jaar geleden dat twee grote “kwaliteitskranten” een landelijk advertentieboycot instigeerden vanwege een paar Dumpert-billetjes op het netvlies van een NRC-columniste en een onschuldige internetgrap op GeenStijl over een kleinzielige Volkskrantcolumniste. Iedereen en z’n oude zeer rapporteerde vrijwillig voor het vuurpeloton en die gebeurtenis markeerde een ijkpunt en een omslag: het internet was oudmediaal geworden, en woke was nu echt overgewaaid uit Amerika. Maar ondanks de tamelijk hysterische haatcampagne die wekenlang bleef woeden, was GeenStijl gebutst en beschadigd, maar niet geknakt of gebroken.
In 2022 is het 4 jaar geleden dat het Vlaamse Mediahuis het Telegraafconcern overnam, hardop verklaarde dat GeenStijl niet binnen hun bekrompen ethische standaard paste en ons gebelgde blogje in de ramsj wilde doen. Waarop de redactie van GeenStijl zei: ‘Kan ons niet bommen met welke koper je op de proppen komt, we schieten alles af. Hier heb je een symbolische euro, geef de toko aan ons en aan niemand anders.’
Het was het begin van moeizaam overleg met levende rekenmachines, poppetjes met dubbele agenda’s en tekenbevoegden, in kamers op hoge verdiepingen van kille kantoorpanden die van elke menselijke emotie geschrobd zijn en waar ieder gesprek als een kruisverhoor in een rechtbank voelt. De treintijden staan in de grote hal op monitors en stipt om enkele minuten voor vijf uur stroomt de bunker aan de Basisweg leeg.
Het werd een bloedhete zomer en ik ging steevast op slippers, in een korte broek en een vaal Miami Vice t-shirt naar de onderhandelingen. Een mens moet zich vrij voelen op het weer te kleden, niet op modevoorschriften, en dient zeker niet ineens een stropdas kopen omdat degene tegenover je er ook toevallig ook eentje om de nek gebonden heeft. Ik sprak TMG CFO Koos Boot aan met “edelachtbare”, al was dat meer uit onzekerheid dan uit branie, en bleef altijd aardig tegen de secretaresse want dat was het enige oprechte mens op die verdieping.
Nee. Dat laatste is niet waar. Binnen Mediahuis begreep één CEO, Marc van Geel, waarom wij zo aan ons blogje gehecht zijn.
Wij wilden geld mee, omdat Mediahuis het Fressen van de Moral gescheiden had en daarom het seksistische, pardon: uiterst winstgevende Dumpert wel wilde houden, en het a-morele, veel minder rendabele GeenStijl aan de straat wilde zetten. Maar het huis GeenStijl werd al jaren verwarmd door de schoorsteen Dumpert en wij wilden niet in de kou komen te staan. De onderhandelingen over het oliegeld verliepen echter stroef, waarop ik buiten alle advocaten en calculators om een mail aan Van Geel stuurde met de vraag of we niet eens gewoon een biertje moesten gaan drinken.
GeenStijl uitleggen
Ik wilde iets doen waar je eigenlijk nooit aan moet beginnen: GeenStijl uitleggen.
Het werd Wildschut, hij kwam op een vouwfiets, we aten een frietje met saté en ik dronk meer bier dan hij maar aan het einde van de avond had ik - na een monoloog van vijftien minuten - aan de oprecht geïnteresseerde ingenieur uitgelegd waarom GeenStijl zo belangrijk is voor de pluriformiteit, voor het schoolplein van de Nederlandse media, voor de elasticiteit van de vrijheid van meningsuiting, voor ons.
(Niemand is onmisbaar, dus ik bedoel hier niet te zeggen dat GeenStijl de kurk is waar de hele pluriformiteit op drijft. Maar ergens op de grens tussen courant en complot, tussen ernst en luim en tussen verstokte ideologie en onverschillig internet moet toch iemand vrijuit de clown kunnen uithangen.)
De volgende dag werden we naar het Mordor van Mediahuis gesommeerd, werden de onderhandelingen uit het moeras getrokken, en een deal gesmeed.
We gingen solo met een zak startgeld (ik mag per wurgcontract het bedrag niet noemen maar het was minder dan we wilden maar wel genoeg voor een serieuze poging om op eigen benen te gaan staan), een website waar niemand z’n goeie naam aan wilde verbinden en een begin dat jaar overhaast opgetuigd, technisch wankel Premium ledenmodel waar niemand van wist wat we er mee aan moesten, en eigenlijk nog steeds niet.
Onze laatste directeur bij TMG gaf ons een 50/50 kans, de boys van Dumpert hebben ons op een of andere manier dat boycot nooit vergeven en bij Mediahuis haalden ze opgelucht adem dat zij in ieder geval niet de imagoschade van het kapotmaken van een roemrucht merk zouden moeten incasseren. Anderzijds: (bijna) de hele redactie ging mee, Joris von Loghausen kwam terug uit de dood (hij was een jaar eerder naar het Mediapark vertrokken), en zowel een handige uitgever als de beste salesman van onze oude BV News Media (waar behalve GS en Dumpert ook Autobahn, Das Kapital en nog een of andere stomme millennialtitel onder vielen) wilden mee op het ongewisse avontuur, wat op zichzelf ook weer alleszeggend was over de vooruitzichten van achterblijven.
Onder de waterlijn, in een kelder van een pakhuis in een van de oudste centrumwijkjes van de verwaande hoofdstad, legden we tapijttegels en witten we de muren. Stekker in het modem, bmovl-filter updaten en een koffiemachine op het waternet aansluiten - geen geld, geen idee, geen enkele ondernemerservaring, maar helemaal klaar om het publieke debat weer bij elkaar te headdesken. Op de housewarming van het nieuwe GSHQ kwam meer dan zeventig man, waaronder een bierkoerier om de tekorten aan te vullen, en diep in de nacht de politie om de boel een beetje tot bedaren te brengen.
In 2022 gaat GS Magenta BV het vierde jaar van zelfstandigheid in en met de kennis van nu moet ik bekennen dat ik vooraf nooit gedacht had dat de onderhandelingen over uitkoop, oprotgeld en de oprichting van een eigen BV the easy part zouden blijken.
In het eerste jaar draaiden we beter dan iedereen - onszelf incluis - verwacht had. Het voordeel van een website die weinig moeite doet om geld te verdienen omdat je daar een miljoenenfirma in de vorm van een piratesque filmpjeswebsite voor hebt, is dat je een hoop lege schappen te vullen hebt. Uitstoffen, opnieuw inrichten en heropenen die winkel - we gingen moeiteloos off the chart van de vlakke prognoses. Gung ho, met een straalbezopen festivalweekend als mediapartner op de Zwarte Cross als hoogtepunt in een jaar van onbezonnen piraterij. Geen idee waarom mensen zo veel vergaderen, gewoon doen waar je goed in bent en wat je leuk vindt, dan volgt de rest vanzelf. Toch?
Ghe. Nee.
In 2020 kwam corona, vertrok Von Loghausen alweer vanwege een beter bod in een rustigere omgeving, en blijkt bedrijfsvoering een significant onderdeel te zijn van een bedrijf. Waar het eerste jaar nog een spel op een toch al lopende wagen leek, zei 2020: ‘Oh dus jij denkt dat je weet hoe het werkt?’, en keilde prompt het hele speelbord om.
2020 en 2021 werden om verschillende redenen twee loodzware jaren waarin ik lessen kreeg die ik echt niet per se had willen leren, met tentamens die ik niet kon cheaten. Dit terwijl we aan ‘de voorkant’ met een paar man een 24/7 winkel draaiende moesten houden. Een winkel waar iedereen een mening over heeft, een winkel die zichzelf uiteraard soms ook nogal agressief in de markt zet (en dan paraat moet zijn om tegenaanvallen te incasseren), een winkel die locked & stocked moet zijn om in de voorste loopgraven van de waan van de dag de realiteit lachend tegemoet te kunnen treden.
Om een voorpagina vol, met en over ophef te kunnen maken, moet je een achterkant van rust en kalmte hebben en dat moet allemaal ook nog eens heel vanzelfsprekend lijken. Duitse degelijkheid in de organisatie, Britse ironie in de uitvoering, Hollandse onverschilligheid in de houding.
Dat viel niet mee de afgelopen jaren. Corona splijt een toch al diep verdeeld land alleen maar verder. De pandemie is niet louter medisch, hij is ook politiek en ten diepste ideologisch. Het kuchje uit de Chinese keuken heeft een sluimerend onderliggend lijden ruw ontwaakt. Dat alchemist Thierry Baudet zijn eigen gouden potentie tussentijds vakkundig in lood wist te veranderen, woog ook zwaar op ons. We hadden immers samen dat referendum… En we zaten zo te springen om een jong, energiek en frivool politiek tegengeluid…
Ergens onderweg raakte ik vaak mijn (toch al enigszins geacteerde) onverschilligheid kwijt tussen de bonnetjes van de boekhouding, in onlogische ondernemersregelgeving, juridische geschillen, personele kwesties, blauwe enveloppen en een niet aflatende stroom ja of nee-vragen die op magische wijze allemaal op mijn bureau eindigen. Niet langer was TMG ‘the man’ aan wie je de vinger (als ook de faxen met sommaties of dagvaardingen) kon geven en ik had dat gedeelte van “Dan gaan we het toch zelf doen?” in 2018 niet helemaal tot het einde doorgedacht.
In een bedrijf van weinig mensen die desondanks allemaal min of meer even stronteigenwijs zijn, met een publiek dat alles beter weet voordat een onderwerp ooit eerder ter sprake is gekomen en een ledenmodel waardoor sommigen menen dat ze voor een paar euro per jaar de complete koers van de content mogen bepalen, maar dat in 2022 ook alweer 19 jaar oud wordt (een mensenleven in internetjaren), zit een heleboel spanning, geschiedenis, victorie, onvrede, oud zeer, hoge pieken, harde lessen en uiteraard ook de nodige hypocrisie. Niemand zal ons ooit kunnen betichten van consequent gedrag, zoals wij ons nog steeds graag verschonen van consequenties. Hallo, dit is het internet, grow a pair of rot op naar De Joop.
Nog steeds zal GS bij ‘het grote publiek’ nooit aan de geliefde kant komen te staan, en dat hoort ook zo. Een smaldeel van de online fringe zijn we ook kwijt geraakt, omdat de combinatie van de (onoprechte) zelfverzekerdheid van de politieke feestwinkel in historische snuisterijen die zich 'FvD' noemt, als ook de verwarring die corona veroorzaakt heeft als een moronenmagneet uiteraard ook op een deel van ons eigen lezerspubliek heeft gewerkt. Voor hen zijn we "verraders" als we niet iedere speech van Gideon van Meijeren over "satanisch kindermisbruik" of elke uit een openbaar op rijksoverheid.nl gepubliceerde brief met een WEF-stempel op het twitteraccount van Pepijn van Houwelingen overnemen als een belangrijk en onthullend bewijsstuk in een sinister complot.
Andersom vind ik, zoals ik hier al eerder aangaf, dat GS ook wel erg snel naar het wappie-stempel greep, niet in de laatste plaats omdat ik zelf al ver voor corona het gevoel had - en nog steeds heb - dat onze liberale democratie uiteindelijk zal stranden in een digitale dystopie. En corona heeft de einddatum van ‘uiteindelijk’ alleen maar naar voren gehaald. Dat leidt er vervolgens óók weer toe, dat het pandemiemelende deel van de virusvrezers ons onder de corona-ontkenners of de complotdenkers schaart. Je kan het nooit goed doen en dat geeft niet want dat hoeft ook niet, maar de mentale lenigheid om iedere schreeuwende gek met een twitteraccount aan te moeten blijven horen, verstroeft wel met de dag. Je krijgt je gelijk echt niet cadeau, we zijn toch zeker Sinterklaas niet?
Pritt zei ooit dat het internet kapot ging toen de huisvrouwtjes uit de comments van condoleance.nl naar de rest van het internet kwamen, Bert Brussen - geestelijk vader van de Eerste Wet van Lucas - geeft glittergifjes van je tante op Hyves de schuld en Ronaldo benadert het meer sociaal-economisch rekenkundig: hij verklaart het dalende gemiddelde intellect op internet aan de hand van het gemak waarmee iedere randdebiel tegenwoordig een social media account kan aanmaken. Ooit moest je immers een computer kunnen betalen, weten hoe je die op het internet aansluit en dan vervolgens daar ook nog je eigen weg vinden. Persoonlijk ga ik er van uit dat eenieder die ellenlange lappen tekst van een marge- en kantlijnblogger zoals schrijver dezes tot deze alinea heeft volgehouden, niet per definitie tot de 5% behoort die buiten de derde Eerste Wet van Lucas valt. (Tenzij deze zin weer uitleg behoeft, dan misschien wel, maar dan verneem ik dat ongetwijfeld vanzelf.)
In de afgelopen vier jaar moest ik mijn weg opnieuw vinden en dat viel me zwaarder dan verwacht. De extra rekenruimte die ik nodig had in mijn hoofd, gingen ten koste van mijn toch al niet ruim voorradige geduld en ook van de elasticiteit die je hoofd nodig heeft om het internet dag in, dag uit aan te kunnen. (Wellicht heeft u het in mijn soms enigszins escalerende twittergedrag opgemerkt. Ik behoor regelmatig tot de 95% uit voornoemde derde Eerste Wet.)
Ik vroeg me vaak af ‘of ik er nog wel zin in heb’ en ik zal niet weerleggen dat dit nieuwsbriefje - voor een bescheiden publiek, maar iedere lezer is er één en wie dat niet eert is sowieso een groter podium niet waard - een zijweg is waar ik op een andere manier alles & de dingen kan wegen en verwoorden. Het aapje GeenStijl treedt alleen op in eigen circus, maar soms wil de dompteur even in de luwte van de tent peinzend aan zijn sigaar lurken, en de gedachten ordenen. Dat kan op steeds minder plekken en ik ben de eerste om te erkennen dat ik die zuurstof wel nodig heb, of soms node mis.
Gelukkig gaat het allemaal langzaam beter. Cijfers ga ik natuurlijk niet noemen, maar aan het einde van 2021 heeft GeenStijl above & beyond gepresteerd, was het allemaal echt niet voor niets en is het in een mix van soms behoorlijk stellig uiteenlopende redactieverhoudingen allemaal binnen de marges van het mentaal stabiele gebleven. We hebben daarbij ook geaccepteerd, omarmd misschien wel, dat GeenStijl geen puberaal pestventje van het internet meer is. We zijn te sloom voor Snapchat, te oud voor Tik-Tok en zelfs echt iets te volwassen voor dommige juice channels.
De meer verbeten lezer is weggedreven om zich in te kopen (zowel geestelijk als geldelijk) bij de nieuwe stammen van complotstampertjes die hun publiek op eigen risico op de rand van het konijnenhol laten balanceren. De meer genuanceerde mens kan nog steeds geen respect opbrengen voor de toon van ons gebrek aan fatsoen en wij, ergens in een onredelijk midden modderen wij voort, want we kunnen het betalen en er is nog ruimte genoeg op het schoolplein van oudmedialand voor een paar archaïsche online Ausdauers die sigaretten bietsen en brommers kiek’n afwisselen met af en toe wat serieus huiswerk.
Vroeger was alles beter!!1!
Voor mijzelf zijn sommige dingen wel onherstelbaar anders geworden. Een beetje ‘vroeger was alles beter’-roeper ben ik altijd al geweest. Maar ik pieker veel over wat je moet doen om te kunnen doen wat je wilt doen - toen ik nog een loonslaaf was voor TMG en tikgeiterij mijn enige taak, voelde ik meer vrijheid om te doen, zeggen en via het toetsenbord uit mijn hoofd laten vallen wat ik dacht.
Daar staat tegenover dat ik nog steeds geen stropdas bij Oger heb hoeven kopen, waarmee ik mij op de redactie verhang omdat ik onze onafhankelijke vrijheid heb verpatst gelijk een crackhoer haar broze lijfje, zoals vriend en nabijtoekomstige buurman Arthur van Amerongen zou zeggen. Bovendien is zo'n aanblik niet prettig voor de werkster.
Allez. 2022 wordt opnieuw het zoveelste jaar van de voortdurende wereldheerschappij van GeenStijl. Bertje is terug, Bassie maakt weer zijn wekelijkse -hof en een volgende verjonging heeft vandaag het geboortekaartje gepost: Arthur van Amerongen gaat boomerblog GeenStijl een puberale boost geven, en voortaan zullen wij ons bier weer drinken uit de speenfles, en opnieuw flink knoeien met de inktpot - liefst op andermans zondagse goed, in het belang van de heilzame dosis onverschilligheid zonder welke er niet valt te leven.
Mag ik u een fijn uiteinde van een vervelend rotjaar wensen, en alle goeds voor 2022 met de vreugdevolle voorspelling dat de pandemie weldra zal uitdoven, zo die dat al niet is? Iemand moet het alleen de media nog even mededelen, dat is alles.
Volgend jaar ga ik experimenteren met korte vormen. Echt waar.
Huisdier. Ook geschikt voor kantoor
Fooienpotje, schooierspotje — bunq.me
Houdt het licht aan