Het papier-maché imperium van Peter R. de Vries

De audio die alles hoorde, de ontkenning die niets zei

De tape die je wist dat zou lekken, is eindelijk openbaar: ‘De Drie Musketiers’ hebben de opname die Peter R. de Vries maakte van een foeigesprek met Khalid Kasem naar GeenStijl gestuurd, en die hebben het online gezet.

Goed moment voor een update van dit Nieuwsbriefje inzake de Kwestie Kasem. Want nu kun je zelf beluisteren hoe Oligarch R. de Vries met de ene hand een cliënt uit het raam duwt en met de andere hand een suggestie van omkoping door Kasem wegwuift, in het belang van zijn eigen papier-maché media-imperium.

Was aan de Boulevard-desk staan en in talkshows aanschuiven lucratiever voor Peter dan advocaatje spelen? De Vries was ten eerste geen beëdigd advocaat en aan RTL Boulevard plus talkshows verdiende hij mogelijk een half miljoen per jaar, zo becijferden Victor Vlam en Lars Duursma in hun podcast De Communicado’s. Bovendien wilde de Peter Familias van het advocatenkantoor als bekend publiek figuur zijn imago beschermen tegen zijn vele vijanden, blijkt uit Peters eigen woorden in de audio.

De inhoud van de tape was al grosso modo bekend sinds Algemeen Dagblad er in januari uit citeerde. Het leidde tot schorsing van Kasem als presentator van Khalid & Sophie en (verkennende) onderzoeken van de deken van de Orde van Advocaten, de Dienst Justitiële Inrichtingen en de Rijksrecherche.

Het leidde ook tot een kort geding door serie-sommeerder Royce de Vries en een daaruit volgende uitspraak die - op straffe van enorme dwangsommen - tot gigantische persbreidel leidde. Journalisten durfden amper nog te WhatsAppen over de zaak en omdat DPG Media het gros van de Nederlandse kranten in bezit heeft, bleef het een tijdje verdomd stil in de pers.

Op televisie hoorde je behalve de snotterende snikgeluiden van Sophie Hilbrand en de lieve woordjes van Hanneke Groenteman ook niets over hun zeer gewaardeerde diversiteitscollega, een televisiemoment waarvan je zou willen dat er een jaarlijkse prijs voor meest schaamteloze a-journalistieke emo-porno uit de Hilversumse nepo-navel bestond. Misschien kunnen we er eentje oprichten, en dat de award dan bestaat uit een digitaal fotolijstje waarin dit fragment van 28 januari op eindeloze herhaling speelt:

Het was een beklemmende situatie in een persvrij land en ontzettend ergerlijk bovendien. De situatie duurde tot de uitspraak in hoger beroep gelukkig door de shredder ging, maar terstond kwam deken Barbara Rumora van de Amsterdamse Orde van Advocaten met een soort van vrijspraak. Soort van, want ten eerste is de Orde een veredelde vakbond van gelijken onder elkaar en daarnaast is het dekenaat in Amsterdam een duo-baan. En de tweede deken, Jacqueline Schaap, is een goede bekende van de familie De Vries.

Ze voerde als advocaat in het verleden rechtszaken voor Peter en ze voegde zich bij Royce in de zaak tegen het AD. Hoe onafhankelijk maakt dat zo’n onderzoekje?

Gedragscodes, journalistieke ethiek, ach wat doen ze er toe

Ondanks lopende onderzoeken naar het omkopingsvraagstuk bij de Afdeling Staatshotels en de Rijksrecherche, gaf BNNVARA met het deken-rapport in de hand te kennen snel weer met Kasem om de talkshowtafel te willen. ‘Deze conclusie doet ons zeer goed’, zeiden de Bijzonder Naïeve Navelstaarders. Kasem zelf gedraagt zich ook heel erg vrijgepleit. Op Instagram schreef hij:

“Aan een voor mij en mijn gezin ontzettend heftige periode is nu gelukkig een einde gekomen. De uitkomst van het Deken-onderzoek is geen verrassing voor mij, ik ben erg blij dat de verdachtmakingen zijn ontkracht. Ik hoop dit nu achter mij te kunnen laten.”

Hopelijk mag het nog wel HALLUCINANT genoemd worden dat we nu met ons allen moeten doen of een poging tot omkoping die Kasem zelf erkent in een audiobestand uit 2019 eigenlijk nooit is uitgesproken, en niets betekende bovendien. Raar toch, dat Peter R. zich er destijds zo druk om maakte en veel belang hechtte aan het ‘laten vallen en onder de vloer stampen’ van deze ‘hete aardappel’.

Het lijkt heus zeer waarschijnlijk dat een daadwerkelijke omkoping inderdaad nooit heeft plaatsgevonden en dat is dan ook wat de deken stelt in haar rapportje. Maar is Kasem daarmee volledig onschuldig aan het voornemen om het wellicht wel te doen, of het aanbod aan een cliënt om het - in ruil voor geld - te gaan proberen? Citaten uit de audio:

Peter R. de Vries: ‘Dat heb jij zelf ook toegegeven dat je hem geld gevraagd hebt om een ander te betalen, wat omkoping is.’

Khalid Khasem: ‘Ja.’

Sja. U mag het zeggen. Deze advocaat is in ieder geval ‘lichtelijk verbaasd’.

Overige citaten uit het opgenomen gesprek heb ik voor de website van Nieuwe Revu van wat context voorzien en op een rijtje gezet. Hieronder nog even een ander spoor over hetzelfde onderwerp, want het is simpelweg een fascinerende saga.

In de gedragscode advocatuur kun je artikelen vinden die zowel door Kasem als door Peter R. zijn geschonden (hoewel die laatste officieel nooit advocaat was). Een paar voorbeelden zijn de schending van het vertrouwen in de advocatuur, het niet handelen in het belang van de cliënt, het heimelijk opnemen van gesprekken en het verstrekken van informatie waarvan je weet dat die onjuist is. Een paar artikelen:

1.4 De advocaat dient zich zodanig te gedragen dat het vertrouwen in de advocatuur, noch zijn eigen beroepsuitoefening wordt geschaad.

2.2 Het belang van de cliënt, geen enkel ander belang, bepaalt de wijze waarop de advocaat zijn zaken behandelt.

4.1 Indien een advocaat actief een cliënt of een derde aan de telefoon of door middel van enig ander communicatiemiddel laat meeluisteren dan wel laat meekijken, dient hij daar voorafgaand mededeling van te doen. Hetzelfde geldt in geval van vastlegging van de inhoud van die communicatie op een beeld- of geluidsdrager.

8 De advocaat dient zich zowel in als buiten rechte te onthouden van het verstrekken van feitelijke informatie waarvan hij weet, althans behoort te weten, dat die onjuist is.

Ik heb een mailtje aan de Orde gestuurd met het verzoek of ze zelf per artikel willen reageren met hun eigen zienswijze.

‘Lijkt te bevestigen dat het niet waarschijnlijk is’

Dan nog even terug naar de Insta-verklaring van Kasem en sorry, dit wordt een beetje taaltechnisch en gedetailleerd, maar het is relevant.

In vier foto’s met tekst deelde Kasem zijn reactie op de conclusies van de Orde. Foto 1: hij was aan geheimhouding gebonden terwijl hij het slachtoffer werd van online haat en reacties. Ocherm. Foto 2: Hameren dat het AD vertrouwelijke gesprekken tussen geheimhouders uit de sfeer van vertrouwelijkheid heeft gehaald. Nee Khalid, het waren heimelijke gesprekken, je wist zelf niet eens dat je werd opgenomen (en je cliënt waarschijnlijk ook niet). Foto 3: Het AD heeft volgens Kasem de indruk gewekt dat Kasem een daadwerkelijke omkoping heeft gedaan. Hij noemt dat ‘onjuiste informatie’, maar wat er niet staat is of hij een voornemen tot omkoping heeft besproken, zoals die in de audio is te horen.

Screenshots verklaring Kasem, via Insta

En dan nog foto 4. Daarin erkent hij ten eerste dat hij ‘op ongepaste wijze geprobeerd [heeft] een client te bewegen zijn hoge openstaande rekeningen te voldoen.’ Mag je dat interpreteren als een vorm van bedreiging? Immers, hoe beweeg je mensen om een rekening op te hoesten? Maar dat is niet het belangrijkste stukje. Opvallender is dit citaat, waarin je moet letten op wat niet gezegd wordt:

Verder heeft de Deken, mede in verband met de venijnige en kwetsende publicatie over vermeend contact met personen die voorkomen in het Marengo onderzoek, ook gekeken naar het onderzoek uit 2020/2021 waarin werd gesuggereerd dat ik in 2015 informatie uit een dossier zou hebben verstrekt aan derden terwijl daar beperkingen op rustten. Ik heb dat altijd met klem weersproken. Eerder, op 18 februari 2021, werd al vastgesteld dat niet is vast komen te staan dat ik informatie heb verstrekt. Uit het hernieuwde onderzoek blijkt dat de conclusie van de vorige Deken wellicht voorzichtiger is geweest dan nodig was. De conclusie van de huidige Deken luidt nu letterlijk: "dat de nu bekend geworden informatie lijkt te bevestigen dat de informatie destijds niet door mr. Kasem is gelekt, althans dat zulks niet waarschijnlijk is."

Kasem haalt hier - via het rapport van de deken - zelf de ándere kwestie aan waarin hij verwikkeld was, over het vermeend aan zijn oud-klasgenoot Ridouan Taghi lekken van gevoelige informatie uit een dossier waar geheimhouding op rustte. Dat zou in 2015 gebeurd zijn en kwam in 2020 aan het licht.

Ook bij die verdenking kwam de Orde van Advocaten hem te hulp, door te concluderen dat er geen bewijs voor de beschuldiging van lekken is gevonden en dat Kasem derhalve tuchtrechtelijk niets te verwijten valt. Die conclusie herbevestigen ze dus nog eens, in een rapport dat er helemaal niet over gaat.

Dát er gelekt is, staat zowel voor het OM als voor de deken vast. Het leidde in 2015 tot de liquidatie van spyshophouder Ronald Bakker, die van dichtbij drie kogels door het hoofd kreeg voor de deur van zijn eigen woning, door iemand die handelde in opdracht van Taghi.

Bron: Website Openbaar Ministerie

De deken noemde later in een interview met het FD de conclusie over betrokkenheid van Kasem bij het lek een ‘technische vrijspraak’, als gevolg van een gebrek aan bewijs. OM en politie hebben nooit strafrechtelijk onderzoek ingesteld maar ook hun verdenking niet ingetrokken.

En nu ineens heeft de deken een nieuw en aangescherpt zinnetje opgesteld over die verdenking uit 2020, die verder volledig losstaat van de vermeende poging tot omkoping die in het audiobestand wordt besproken.

‘…dat de nu bekend geworden informatie lijkt te bevestigen dat de informatie destijds niet door mr. Kasem is gelekt, althans dat zulks niet waarschijnlijk is.’

‘Lijkt te bevestigen’ is echt iets anders dan een concrete bevestiging. Het suggereert een bevestiging, maar het bevestigt de bevestiging niet. En dan die bijzin op het eind: ‘…althans dat zulks niet waarschijnlijk is’. Die versterkt niet de suggestie dat het niet waar is, die versterkt enkel de zinsnede ‘lijkt te bevestigen’

Bron: onderzoeksrapport van de deken, d.d. 26 maart

‘Lijkt te bevestigen […] dat zulks niet waarschijnlijk is’ is op geen enkele manier te interpreteren als een hard bewijs. Met die formulering ontkent de deken niet dat Kasem nog altijd het lek zou kunnen zijn. Hij kan zich nog zo vrijgepleit voelen, als Kasem echt in zijn eigen onschuld gelooft, zou hij onderhand moeten hopen dat het OM alsnog een strafrechtelijk onderzoek instelt naar het lek. Want met dit soort woordsalades en het vermengen van meerdere kwesties trekt de mist echt niet op.

Voor BNNVARA lijkt het allemaal niet uit te maken. Voor de Amsterdamse deken ook niet. Maar postuum maakt het papier-maché imperium van Peter R. de Vries wel water. En z’n zoon is niet zo goed in hozen, concluderen we tot besluit:

De bijzondere zaak van Detective Strongwood

Om tot een cease & desist tegen het AD te komen, liet Royce de Vries een privédetective verzinnen dat hij gevaar zou lopen door de publicaties. Het vonnis met censuur, persbreidel en dwangsommen bleef geheim maar via een hint in NRC ontdekte ik met wat simpel googelen dat het hier moest gaan om detectivebureau Strongwood.

Op basis van die naam ging Lars Duursma verder op onderzoek uit en die ontdekte dat het ook hier om een oude kameraad van de familie De Vries ging: de man zat jaren terug al bij Peter R. in een programma als expert-getuige. Daarop zorgde Detective Strongwood er voor dat het twitteraccount van Lars Duursma geblokkeerd werd. De draad is nog wel te lezen. Hieronder een stukje van hun podcast over deze zolderkamerdetective, de hele aflevering van De Communicado’s is hierrr te vinden.

Your move, BNNVARA… Of zouden De Drie Musketiers nog meer geluid hebben om te openbaren? En, slotgedachte, is De Drie Musketiers niet gewoon één persoon en die nickname slechts een verwijzing naar Khalid, Royce en Peter?

Almost instant UPDATE: BNNVARA maakt al een move: ‘Terugkeer Khalid Kasem op tv door commotie op dit moment niet aan de orde’

Wie geen genoeg van de soap kan krijgen, hier ‘deel 1’, als het ware: